واژگان کلیدی: هموارسازی سود تقسیمی، تئوری نمایندگی، عدم تقارن اطلاعاتی.
فصل اول:
کلیات تحقیق
۱-۱-مقدمه
در این فصل از تحقیق به بیان مشکل تحقیق، اهمیت و ضرورت تحقیق، اهداف تحقیق، پرسش و فرضیه های تحقیق و تعریف عملیاتی واژه­ های مورد استفاده در تحقیق می­پردازیم. همچنین پس از معرفی متغیرهای مورد استفاده در تحقیق مدل­های رگرسیونی مورد استفاده در تحقیق نیز ارائه می­گردد و در پایان فصل محتوای فصل­های بعدی تحقیق نیز ارائه می­گردد.
۱-۲-تعریف و بیان مسأله تحقیق
سرمایه ­گذاران و ذینفعان همواره به اطلاعات منتشره توسط شرکت­ها توجه ویژه­ای داشته بطوری که می­توان گفت صورتهای مالی منتشر شده توسط شرکت­ها به عنوان مهم­ترین منبع اطلاعاتی افراد برون سازمانی همانند سرمایه ­گذاران و سایر ذینفعان تلقی می­گردد. اما از بین اطلاعات مالی منتشر شده توسط شرکت­ها شاید بتوان گفت اطلاعات مربوط به سود تقسیمی از اهمیت دو چندانی برخوردار است. با توجه به اهمیت تقسیم سود توسط شرکت­ها در خصوص عوامل اثرگذار بر میزان سیاست تقسیم سود توسط شرکت­ها تحقیقات متعددی صورت گرفته است. یکی از عوامل مهم تاثیرگذار بر تقسیم سود شرکت، مسائل نمایندگی بین مدیران و سهامداران و مسائل مربوط به عدم تقارن اطلاعاتی بین آنها می­باشد. نتایج تحقیقات پیشین (لینتر، ۱۹۵۶ و فاما و بابیاک، ۱۹۶۸) نشان می­دهد که مدیران شرکت­ها بر این باورند که سهامداران شرکت­ها ترجیح می­ دهند یک جریان باثبات در خصوص سود تقسیمی داشته باشند. به عبارت دیگر شرکت­ها تمایل دارند تا تغییرات اندکی در نسبت سود تقسیمی داشته باشند و بدین ترتیب شرکت­ها درگیر هموارسازی سود تقسیمی شده و هموارسازی سود تقسیمی به عنوان یکی از سیاست­های اصلی تقسیم سود مطرح می­ شود.
با وجود نقش مهم هموارسازی سود تقسیمی، شواهد تجربی اندکی در خصوص دلایل انجام هموارسازی سود توسط شرکت­ها در ایران وجود دارد. تحقیقات پیشین توجیهات نظری گوناگونی در خصوص هموارسازی سود تقسیمی مطرح می­ کنند که از مهمترین آنها می­توان به مسائل نمایندگی و مشکلات مربوط به عدم تقارن اطلاعاتی اشاره نمود. این تحقیقات عنوان می­ کنند که تقسیم سود وسیله­ای برای کاهش تضاد بین مدیران و سهامداران است و از طرفی شرکت­هایی با عدم قطعیت و عدم تقارن اطلاعاتی بالاتر از هموارسازی سود تقسیمی بیشتری استفاده می­نمایند. در این تحقیق سعی خواهد شد تا به بررسی نقش مجموعه خصوصیات شرکت­ها در قالب دو تئوری نمایندگی و عدم تقارن اطلاعاتی در هموارسازی سود تقسیمی شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته شود. همچنین علاوه بر نقش عوامل مربوط به نمایندگی و عدم تقارن اطلاعاتی به بررسی نقش خصوصیات صنعت در هموارسازی شرکت­های مورد بررسی پرداخته خواهد شود.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۱-۳- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق
وجود اطلاعات در مورد عملکرد آتی شرکت مخصوصا نحوه تقسیم سود آن در سال­های آتی می ­تواند اهمیت بسزایی در تصمیمات سرمایه ­گذاران و ارزیابی شرکت داشته باشد. از طرفی امکان اطلاع رسانی در مورد شرکت می ­تواند به مدیران شرکت­ها هم در جذب سهامداران بیشتر کمک کند. یکی از شیوه ­های انتقال اطلاعات در مورد سودآوری آتی شرکت­ها استفاده از تغییرات سودهای تقسیمی توسط مدیران شرکت­ها می­باشد که فرضیه محتوی اطلاعاتی سودهای تقسیمی نام دارد. لذا انجام پژوهشی در جامعه شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران که به ارزیابی نحوه تغییرات سود تقسیمی و بالاخص هموارسازی سود تقسیمی شرکت­ها بپردازد لازم وضروری می­باشد..
۱-۴- اهداف پژوهش
اهداف علمی:
با توجه به افزایش تحقیقات متعدد در زمینه سود تقسیمی به نظر می­رسد انجام تحقیقی پژوهشی در این زمینه که بتواند مساله هموارسازی سود تقسیمی شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را به اثبات برساند خواهد توانست نتایج مثبتی چه در بعد پژوهش و گسترش قلمرو علم و چه در بعد کاربردی و رفتاری به همراه داشته باشد. در این تحقیق سعی خواهد شد که برای روشن ساختن این رابطه موارد زیر مورد بررسی و آزمون قرار گیرد و نتایج منسجم آن جهت استفاده همه گروه ­های ذی نفع داخلی و خارجی ارائه گردد:
بررسی میزان هموارسازی سود تقسیمی در میان شرکت­های با نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری پایین.
بررسی هموارسازی سود تقسیمی در شرکت­های با جریانات نقدی آزاد و وجوه نقد نگهداری شده بالاتر.
بررسی هموارسازی سود تقسیمی در شرکت­های با نوسان سود بالا، نسبت دارایی­ های مشهود بالا و نیز نسبت سود تقسیمی پایین.
بررسی هموارسازی سود تقسیمی در شرکت­های دارای سرمایه ­گذاران کوتاه­مدت.
بررسی هموارسازی سود تقسیمی در شرکت­هایی که در مدیران آن­ها در صنایع دارای رقابت شدید قرار گرفته­اند.
بررسی هموارسازی سود تقسیمی در شرکت­هایی که در مدیران آن­ها در صنایع با نوسان بازده شدید قرار دارند.
اهداف کاربردی:

شناخت بهتر نحوه تغییرات سود تقسیمی، می ­تواند سبب افزایش دقت سرمایه ­گذاری سرمایه ­گذاران شرکت گردد.
امکان کمک به مدیران شرکت­ها در جذب سهامداران بیشتر با اطلاع رسانی در مورد شرکت از طریق تغییرات سود تقسیمی.
در صورت تحقق نتایج تحقیق می ­تواند زمینه افزایش رضایتمندی سرمایه ­گذاران در سرمایه ­گذاری منابع خود در شرکت­ها و از قبل آن افزایش تولید ملی و افزایش رفاه جامعه فراهم گردد.
۱-۵-فرضیات و سئوالات پژوهش
۱-۵-۱- سئوالات تحقیق
با توجه به مطالب مطرح شده در قسمت­ های قبل سوالات پژوهش حاضر به شرح زیر بیان می­گردد:
آیا میزان هموارسازی سود تقسیمی در میان شرکت­های با نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری پایین، شدیدتر است؟
آیا هموارسازی سود تقسیمی در شرکت­های با جریانات نقدی آزاد و وجوه نقد نگهداری شده بالاتر، بیشتر است؟
آیا هموارسازی سود تقسیمی در شرکت­های با نوسان سود بالا، نسبت دارایی­ های مشهود بالا و نیز نسبت سود تقسیمی پایین، بیشتر است؟
آیا شرکت­های دارای سرمایه ­گذاران کوتاه­مدت (دارای گردش سهام بالاتر)، شاهد هموارسازی سود تقسیمی بالاتری هستند؟
آیا مدیران شرکت­هایی که در صنایع دارای رقابت شدید قرار گرفته­اند، هموارسازی سود تقسیمی بالاتری انجام می­ دهند (افزایش رقابت در صنعت منجر به افزایش در هموارسازی سود تقسیمی می­گردد)؟
آیا مدیران شرکت­هایی که در صنایع با نوسان بازده شدید قرار دارند، هموارسازی سود تقسیمی بالاتری انجام می­ دهند؟
۱-۵-۲- فرضیه ­های تحقیق
با توجه به سوالات فوق فرضیات تحقیق به شرح زیر گسترش می­یابد:
میزان هموارسازی سود تقسیمی در میان شرکت­های با نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری پایین، شدیدتر است.
هموارسازی سود تقسیمی در شرکت­های با جریانات نقدی آزاد و وجوه نقد نگهداری شده بالاتر، بیشتر است.
هموارسازی سود تقسیمی در شرکت­های با نوسان سود بالا، نسبت دارایی­ های مشهود بالا و نیز نسبت سود تقسیمی پایین، بیشتر است.
شرکت­های دارای سرمایه ­گذاران کوتاه­مدت (دارای گردش سهام بالاتر)، شاهد هموارسازی سود تقسیمی بالاتری هستند.
مدیران شرکت­هایی که در صنایع دارای رقابت شدید قرار گرفته­اند، هموارسازی سود تقسیمی بالاتری انجام می­ دهند (افزایش رقابت در صنعت منجر به افزایش در هموارسازی سود تقسیمی می­گردد).
مدیران شرکت­هایی که در صنایع با نوسان بازده شدید قرار دارند، هموارسازی سود تقسیمی بالاتری انجام می­ دهند.
۱-۶-روش تحقیق
۱-۶-۱- نوع مطالعه و روش بررسی فرضیه ­ها
در این پژوهش با توجه به ماهیّت موضوع، که در پی بررسی رابطه بین دو یا چند متغیر کمّی است و اینکه در صورت وجود رابطه، میزان رابطه و قابلیت آن در انجام پیش ­بینی به چه صورت است، بنابراین تحقیق حاضر از روش شناسی همبستگی استفاده خواهد کرد. باید توجه داشت که تحقیق حاضر در جستجوی رابطه علت و معلولی نمی ­باشد بلکه فقط در جستجوی رابطه احتمالی می­باشد.
۱-۶-۲- حدود پژوهش
جامعه آماری این پژوهش از نظر مکانی محدود به شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می­ شود. دوره زمانی تحقیق بین سال­های ۱۳۸۳ تا ۱۳۹۲ می­باشد.
برای تعیین نمونه مورد مطالعه، شرکت­هایی از جامعه آماری یاد شده انتخاب شده ­اند که:
با قید محدودیت­های زیر برای جامعه آماری و تعدیل آن، نمونه آماری مشخص می­گردد. نمونه انتخابی این تحقیق شامل شرکت­هایی می­ شود که دارای شرایط زیر باشند:
۱) اطلاعات مالی شرکت برای دوره زمانی تحقیق یعنی سال های ۱۳۸۳ تا ۱۳۹۲ موجود باشد.
۲) سال مالی آن­ها منتهی به پایان اسفند ماه باشد.