جایگاه رقابتی شرکت در بازار
(S55موقعیت شرکت (فعالیت به عنوان شرکت تازه وارد یا شرکت تثبیت شده) می تواند عاملی اساسی و موثر بر انتخاب نوع نواوری (مخرب یا پایدار) و در نتیجه استراتژی تجاری سازی اخذ شده در بازارهای خاص باشد. تفاوت اساسی بین دو شرکت یاد شده، تعداد مشتریان حاضر می باشد. درآمد شرکت های تثبیت شده از فروش محصولات موجود به مشتران حاضر و بالفعل خواهد بود و از آنجا که موضع نواوری های مخرب قطع درامد شرکت از محصولاتی است که نواوری ها جایگزین نزدیکی برای آنها بوده اند، برای آنها اینچنین به نظر می رسد که نواوری های مخرب سودمند نیستند. به همین دلیل شرکت های تثبیت شده بدنبال تجاری سازی نواوری های پایدار[۷۶] از طریق اکتساب همکارانه فناوری های لازم جهت ایجاد آن نواوریها هستند در حالیکه شرکت های تازه وارد دنبالهروی تجاری سازی مستقل نواوری مخرب می باشند و چون استراتژیهای بازاریابی منعطفی دارند، زمان ورود آنها به بازار نیز کمتر خواهد بود. علاوه بر این، شرکت های تثبیت شده، تواناییها و ظرفیتهای خود را جهت کشف و تحلیل نیازهای مشتریان توسعه داده اند، اما در مورد نواوری های مخرب آنها نیازمند تغییر رویکردهای تحقیق در بازار جهت ارزیابی مشتریان بالقوه خواهند بود که از دیگر مشکلات شرکت های تثبیت شده می باشد. از جمله مشکلات دیگر این شرکت ها می تواند فقدان رهبری رویایی و عدم تمایل به صرف دارایی جهت ایجاد خدمت جدید یا شاید بازار خاص است که این امر به نوبه خود مربوط به فرهنگ سازمانی شرکت میباشد. نتیجتاً اینکه شرکت های تثبیت شده با پیروی از راهبرد نواوری پایدار و برآورد نیازهای مشتریان قادر به حفظ موقعیت پیشروی خود در بازار خواهند بود اما به دلیل همین موقعیت، ممکن است آنها با ورود یک شرکت تازه وارد و صاحب نواوریِ مخرب به چالش کشیده شوند. با اینحال، شرکت های تازه وارد برای موفقیت در انتشار نوآوری مخرب در جریان اصلی بازار، نیازمند تقویت مهارت های خود با قابلیت های جدید و اثبات این امر هستند که فن آوری جدید دارای مزیتی بیش از فناوری های موجود می باشد. بنابراین موفقیت آنها مستلزم توانایی آنها در تجاری سازی و نفوذ به بازار خاص و عبور از شکاف بین اقلیت اولیه به اکثریت خواهد بود.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
صنایع ذینفع:
(S55به دلیل هزینه های بالا، شرکت های نوپا در صنعت تلفن IP تمایلی به سرمایه گذاری در خدماتی نظیر تسهیل استفاده، سفارشیسازی و یا افزایش کیفیت خدمات فناوری های حاضر در بازار محصول نداشته، بلکه آنها توجه خود را به مشتریانی مبذول داشته اند که مایل به پرداخت های بالا برای خدمات پیشرفته در قالب نوآوری های مخرب هستند. بنابراین بجای رقابت در بازارهای مصرف، در جستجوی ارائه خدمات پیشرفته به مشتریان بالقوه در بازارهای موجود هستند.
جایگاه شرکت در زنجیره ارزش
(S19 شرکت های نوپا و نواور ناگزیر به اتخاذ تصمیمی استراتژیک بین تأسیس زنجیره ارزش جدید و رقابت با شرکتهای از پیش تأسیس شده در مقابل اعمال نفوذ به یک زنجیره ارزش موجود از طریق همکاری با شرکتهای تثبیت شده در بازار خواهند بود. بر اساس چارچوب تیس و گانز و استرن، دو نوع از بازار وجود دارد که شرکتها در مراحل اولیه می توانند شروع به فعالیت در آنها بکنند: ۱-بازار محصول، ۲- بازار ایده. در بازار اولیه شرکت تمام دارایی های مکمل مورد نیاز برای بازار محصول مانند تجهیزات تولید، بازاریابی، توزیع و فناوریهای مکمل را توسعه می دهد. در این وضعیت، شرکت در بازار محصول به فعالیت پرداخته و با سایر بخش های موجود در بازار به رقابت می پردازد. استراتژی اول جهت بهره برداری از نواوری های تکنولوژیکال به “استراتژی بازار” تعبیر می شود. در حالت دوم، شرکت بر توسعه تکنولوژیکال و همکاری با شرکای صاحب قدرت در زنجیره ارزش تمرکز کرده که این همکاری اشکال متمایزی از لیسانس کامل مالکیت فکری تا تصاحب کل شرکت توسط یک شرکت از پیش تأسیس شده را دربرمیگیرد. از استراتژی دوم به “استراتژی فناوری” تعبیر می شود. تحقیقات اخیر بر انتخاب استراتژیک شرکتهای جدید فناوری محور بین این دو بازار تأکید کرده که با توجه به موقعیت آنها در زنجیره ارزش و نوع تعامل آنها با احزاب مرتبط خارجی متفاوت می شود. همچنین قابل ذکر است که استراتژی برگزیده توسط شرکتهای جدید فناوری محور بر نیازشان به خدمات پشتیبان نوآوری اثر گذار میباشد.
با بررسی مطالعات اینچنین استدلال می شود که پیروان استراتژی فناوری، اهمیت فراوانی به خدمات پشتیبان نوآوری فناوری-محور (شامل مدیریت و اجرای R&D، مشاوره فنی و جستجو برای یافتن شرکا جهت همکاری در R&D) می دهند و شرکتهایی که بر استراتژی بازار تمرکز می کنند، اهمیت فراوانی به خدمات پشتیبان نوآوری بازار-محور (شامل یاری رسانی در بازاری کردن محصول و فناوری ها، جستجو برای مشتریان و تأمین کنندگان، کمک و همیاری در تولید محصول) خواهند داد. این در حالی است که شرکتهای درگیر در بازارهای فناوری، اهمیت فراوانی یه خدمات پشتیبان نوآوری سرمایه-محور (کمکرسانی توسط طرح های پشتیبان، میانجی گری مخاطبان سرمایه دار، پشتیبانی مستقیم جهت تأمین مالی پروژه )و خدمات پشتیبان نوآوریِ نرم (شامل انواع کلی سمینارها و ارائه اطلاعات، برنامه های آموزشی و مشاوره)نیز خواهند داد.
(S93بالاترین سطح ادغام شرکت زمانی اتفاق می افتد که زنجیره تأمین آن اخرین مرحله از زنجیره ارزش یعنی فعالیتهای فروش و بازاریابی را نیز پوشش دهد. برخلاف بازاریابی محصول، بازاریابی فناوریها پیش از ادغام کامل و قبل از معرفی بازار اتفاق می افتد. یعنی فناوریها در مرحله تحقیق و توسعه می توانند از طریق لیسانس مورد بهرهبرداری تجاری قرار گیرند. حتی زمانیکه شرکت کاملاً ادغام شده باشد، لیسانس کانال مهمی برای تجاریسازی خواهد بود و از این دیدگاه که لیسانس، استراتژی به خوبی تثبیت شده برای شرکت های کاملاً ادغام شده می باشد و آنها را قادر به بهرهبرداری از دارایی های فناوریمحورشان می سازد، پشتیبانی می کند.
با بررسی شرکت های کاملاً ادغام شده و نشده، تفاوت هایی در لیسانس آنها مشاهده می شود. در حالیکه شرکت های کامل ادغام نشده لیسانس را به عنوان کانال اصلی تجاری سازی خود مورد استفاده قرار داده و یا از لیسانس محصولات محوری خود در بالاترین سطح ادغام شرکت پیش از مرحله فروش و بازاریابی بهره می برند، شرکت های کاملاً ادغام شده محصولات غیر محوری و نامتناجس با استراتژی کلی خود را قبل از مرحلۀ فروش و بازاریابی، لیسانس خارجی خواهند کرد.
صنایع ذینفع:
(S93زنجیره ارزش صنایع بیودارویی از مراحل تحقیق، توسعه پیش-بالینی، توسعه بالینی، تصویب قانونی و مرحله فروش و بازاریابی تشکیل شده است و از آنجا که این صنعت هنوز در مرحله معرفی و رشد به سر می برد، شرکتهای فعال در این صنعت اغلب شرکتهای کامل ادغام نشده در فعالیتهای فروش و بازاریابی بوده و استراتژی مناسب جهت تجاری سازی فناوری هایشان، استراتژی لیسانس خواهد بود.
تفسیر موضوعی:
همانطور که در شکل ۴-۱۸ نشان داده شده است، موقعیت بازاری شرکت از جمله عوامل مؤثر بر انتخاب نوع فناوری و نوآوری و در نهایت تجاری سازی از طریق اتحاد استراتژیک یا تجاری سازی مستقل خواهد بود. از طرف دیگر استراتژی لیسانس، استراتژی مناسب جهت تجاری سازی محصولات محوری شرکت های ادغام نشده و محصولات غیر محوری شرکت های کاملاً ادغام شده خواهد بود.
در میان صنایع مختلف از صنعت زیست فناوری به عنوان بیشترین صنعتی که تحت تأثیر این عامل است نام برده شده است.
شکل ۴-۱۸- استراتژیهای تجاری سازی پیشنهادی با در نظر گرفتن عامل جایگاه رقابتی شرکت در بازار
۴-۶- بررسی روایی و پایایی نتایج
در این مرحله به منظور افزایش اعتبار و روایی تحلیل تِم انجام شده روش زیر مورد استفاده قرار گرفت:
بررسی زوجی: در این روش از چند تن از اساتید و اعضای خبرۀ دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبایی خواسته شد تا بر یافته های بدست آمده یادداشت گذاشته و انتقادات خود را بیان کنند. جدا از انتقادات جزئی و به طور کلی، مدل استحصال شده مورد تأیید اغلب اعضا قرار گرفت.
علاوه بر این جهت تضمین قابل اطمینان بودن و پایایی نتایج یافته ها خصوصاً پس از تحلیل تِم از روش زیر استفاده شد:
ممیزی کردن توسط داور: در این تحقیق چگونگی جمع آوری داده ها، چگونگی مشتق شدن مقوله ها و چگونگی اخذ تصمیم در طول تحقیق به منظور افزایش قابلیت اطمینان نتایج تحت ممیزی چند تن از اساتید دانشگاه و مدیران ارشد قرار گرفت.
۴-۷- ارائه یافته ها
در این مرحله یافته های حاصل از مراحل قبل به صورت زیر قابل جمع بندی است:
-
- با توجه ویژه به عامل چرخه عمر و همچنین ترکیب استراتژیهای مطرح شدۀ مرتبط با این عامل در مطالعات مورد بررسی، به ترتیب استراتژیهای تجاری سازی مستقل، تأسیس شرکت زایشی، تحقیق و توسعه مشترک در دورۀ تحقیق و توسعه، استراتژیهای همکارانه سرمایه گذاری مشترک، اتحاد استراتژیک و خرید/اکتساب در دورۀ رشد و بلوغ و استراتژیهای ادغام و فروش در دورۀ افول با توجه به دو عامل زمان و بازگشت سرمایه پیشنهاد می شوند. لازم به ذکر است که استراتژی لیسانس به صورت مشترک در هر دو دورۀ تحقیق و توسعه و رشد پیشنهاد می شود.
-
- در شرکت های با اندازۀ کوچک و متوسط و با حفاظت قوی از مالکیت فکری، دو استراتژی سرمایه گذاری مشترک و اتحاد استراتژیک جهت ورود رقابتی و در شرکت های با اندازۀ بزرگ و با حفاظت قوی از مالکیت فکری، استراتژی همکارانه لیسانس به عنوان استراتژیهای مناسب در نظر گرفته شده اند. همچنین صنایع نانوفناوری، زیست فناوری و بیودارویی، بیوکشاورزی و فضازمینی ازجمله صنایعِ تحت تأثیر بالای عامل مالکیت فکری برای تجاری سازی فناوریهایشان شناسایی شده اند.
-
- در شرکت های نیازمند به دارایی های مکمل تخصصی جهت تجاری سازی فناوری دو استراتژی بیشتر یکپارچۀ ادغام و فروش و در شرکت های دارای دارایی های مکمل پایین دستی یا نیازمند به آن، دو استراتژی کمتر یکپارچۀ سرمایه گذاری مشترک و لیسانس، استراتژیهای مناسب جهت تجاری سازی فناوری خواهند بود. همچنین دو صنعت نانوفناوری و زیست فناوری به عنوان دو صنعت تحت تأثیر این عامل در امر تجاری سازی شناخته شده اند.
-
- استراتژی مناسب شرکت های زایشی تحقیقاتی محور پیش از ورود به مرحلۀ تجاری و بازار و بدون نیاز به دارایی های مکمل جهت تولید فناوری، استراتژی لیسانس خواهد بود. از طرف دیگر، استراتژی مناسب برای شرکت های زایشی تحقیقاتی محور صاحب دارایی های مکمل مورد نیاز، تجاری سازی مستقل و استراتژی مناسب این نوع شرکت هایی که فاقد دارایی های مکمل مورد نیاز در مرحله تجاری و بازار هستند، استراتژی سرمایه گذاری مشترک و اتحاد استراتژیک خواهد بود. در مورد دانشگاهها نیز استراتژی مناسب در مناطق در حال توسعه، تأسیس شرکت زایشی و در مناطق در حال توسعه، تحقیق و توسعه مشترک می باشد.
-
- با در نظر گرفتن عامل دارایی های مکمل به عنوان عامل مؤثر بر تجاری سازی تحت عدم اطمینان، استراتژی مناسب در صورت وجود عدم اطمینان بالا در بازار و فناوری، ادغام و فروش و نیز استراتژی مناسب در صورت وجود عدم اطمینان پایین بویژه در شرکت های فاقد دارایی های مکمل مورد نیاز، استراتژی لیسانس خواهد بود. از جمله صنایعی که بیشتر تحت تأثیر این عامل قرار خواهند گرفت، صنعت مواد پیشرفته و صنعت زیست فناوری می باشند.
-
- قابلیت تحقیق و توسعه به عنوان عاملی بسیار مؤثر بر سایر توانمندی های علمی، فنی و مدیریتی خواهد بود. به طور کلی در شرکت های با توانمندی های بالای علمی، فنی و مدیریتی، استراتژی مناسب، تجاری سازی مستقل و در شرکت های با توانمندی های پایین علمی، فنی و مدیریتی و بویژه قابلیت تحقیق و توسعه پایین، استراتژی مناسب، خرید و اکتساب و اتحاد استراتژیک به منظور ایجاد توانایی تطابق فناوری با نیازهای مشتری خواهد بود. از جمله صنایع تحت تأثیر این عامل در مطالعات، صنعت وسایل نقلیه الکتریکی و صنعت زیست فناوری می باشند.
-
- عامل محیطیِ معیارهای سیاستی، عاملی مؤثر بر قابلیت مالیِ شرکت بوده و در شرکت های با هزینۀ بالای عملیات، استراتژی خرید و اکتساب و در شرکت های با هزینۀ پایین مذاکره دو استراتژی اتحاد استراتژیک و لیسانس استراتژی های مناسب خواهند بود. در بررسی ها صنایع بیوکشاورزی، فناوری خورشیدی و نانوفناوری از جمله صنایع تحت تأثیر بالای این عامل شناخته شده اند.
-
- دارایی های مکمل و نرخ R&D دو عامل مؤثر بر نوع نوآوری و فناوری بوده و اتحاد استراتژیک، استراتژی مناسب جهت تجاری سازی نوآوری های تدریجی و تجاری سازی مستقل، استراتژی مناسب جهت تجاری سازی فناوری های رادیکال خواهد بود. از طرف دیگر عدم وجود فناوری هسته ای مورد نیاز منجر به استراتژی ادغام و وجود فناوری مبتنی بر شایستگی هسته ای منجر به تجاری سازی مستقل خواهد شد. در بررسی ها صنعت نانوفناوری، صنایع تولیدی مکانیکی والتکریکی و صنعت تلفن IP از صنایع تحت تأثیر بالای این عامل، شناخته شده اند.
-
- موقعیت بازاری شرکت از جمله عوامل مؤثر بر انتخاب نوع فناوری و نوآوری و در نهایت تجاری سازی از طریق اتحاد استراتژیک یا تجاری سازی مستقل خواهد بود. از طرف دیگر استراتژی لیسانس، استراتژی مناسب جهت تجاری سازی محصولات محوری شرکت های ادغام نشده و محصولات غیر محوری شرکت های کاملاً ادغام شده خواهد بود. در میان صنایع مختلف از صنعت زیست فناوری به عنوان بیشترین صنعتی که تحت تأثیر این عامل است نام برده شده است.
قابل توجه است که در فصل بعد به بحث و پیشنهاد پیرامون یافته های مذکور پرداخته می شود.
فصل پنجم:
نتیجه گیری و پیسنهادها
مقدمه
در فصل اول کلیات تحقیق بیان شد، در فصل دوم پیشینه نظری و ادبیات در حوزه استراتژی تجاری سازی تشریح شد. هم چنین با بهره گرفتن از مطالعه ای که در زمینه فراترکیب رخ داده بود، مقالات مناسب جهت تحلیل و بررسی انتخاب شد و مروری قابل قبول بر آنها صورت گرفت. در فصل سوم به ارائه روش شناسی تحقیق پرداخته شد. فصل چهارم به تجزیه و تحلیل داده های کیفی مربوط به روش انجام شده در این تحقیق اختصاص یافت. فصل حاضر به جمع بندی فصول قبل و نتیجه گیری مباحث مطرح شده اختصاص دارد.
در این فصل ابتدا خلاصه پژوهش تشریح شده، سپس روش تحقیق و یافته های آن به طور خلاصه ارائه و بررسی می گردد. در پایان فصل نیز محدودیت های تحقیق بیان شده و در مورد موضوعات پژوهش های آتی برای سایر محققین علاقه مند پیشنهادهایی عرضه می شود.
۵-۱- خلاصه پژوهش
توسعه و بکارگیری فناوری به عنوان یکی از مهمترین عوامل ایجاد ارزشافزوده در اقتصادهای مدرن که به ارتقاء توان رقابتی کشورها در سطح بازارهای بینالمللی منجر می شود، در نظر گرفته شده و همین امر سر منشا ظهور مفهوم اقتصاد دانش بنیان در کتب و نوشته های دانشمندان و متخصصان حوزه مدیریت و اقتصاد در سراسر جهان است. در اقتصاد دانش محور تنها تولید دانش و فناوری نمی تواند در عرصه عمل کمک چندانی به بسط و گسترش منافع اقتصادی و اجتماعی جامعه نماید بلکه تا زمانیکه دانش و فناوری تولید شده در دانشگاهها و مراکز پژوهشی به نوعی از طریق فرایند تجاری شدن به صنایع و بنگاه های خدماتی منتقل نشود، پویایی لازم در اقتصاد بوجود نمی آید.
تجاری سازی فناوری از جمله مراحل بسیار مشکل فرایند توسعه فناوری است و بسیاری از سازمان های تحقیقاتی در اجرای آن با دشواری مواجه هستند (بندریان, ۱۳۸۷) . یکی از مهمترین مراحل این فرایند انتخاب شیوۀ مناسب بهره برداری از تحقیق و فناوری تولیدی است که از آن با عنوان استراتژی تجاری سازی(راهبرد تجاری سازی) یاد می شود. از اینرو این پژوهش با هدف ارائه ی چارچوبی برای انتخاب استراتژی تجاری سازی فناوری پس از شناسایی عوامل موثر بر آن، تدوین شد.
به منظور نیل به هدف یاد شده، محقق ابتدا با روش نظام مند مرور سیستماتیک به تعریف دقیق سؤال تحقیق و بازیابی مطالعات در پایگاههای دادهScopus, Proquest, CIVILICA, magiran, SID در بازه زمانی بین سالهای۱۹۸۰تا ۲۰۱۴ و با هدف شناسایی و جمع آوری مطالعات مختلف پرداخت که پس از اعمال معیارهای ورود و خروج از بین ۲۰۷پژوهش، تعداد۶۳مطالعه(۶ مطالعه فارسی و ۵۷مطالعه انگلیسی) جهت ترکیب نتایج مورد بررسی قرار گرفت. سپس کیفیت هر مطالعه مورد ارزیابی قرار گرفته و یافته های مطالعات استخراج شده با انتخاب روش فراترکیب و طی مراحل کدگذاری باز(شناسایی نکات کلیدی و کدگذاری و مقوله بندی کدهای شناسایی شده) و کدگذاری محوری(ایجاد ارتباط بین مقولات و استراتژیها)، جمع بندی و ترکیب شد و نتیجتاً مدل حاصل از ترکیب یافته ها در قالب کدگذاری انتخابی و مدل نموداری ارائه شد.
در نهایت به منظور افزایش اعتبار و روایی تحلیل تِم انجام شده روش بررسی زوجی و همچنین جهت تضمین قابل اطمینان بودن و پایایی نتایج یافته ها خصوصاً پس از تحلیل تِم از روش ممیزی کردن توسط داور استفاده شد.
۵-۲- یافته های تحقیق
در فصل چهارم با بهره گرفتن از روش نظام مند مرور سیستماتیک و روش علمی فراترکیب در میان روش های مختلف به منظور ترکیب مطالعات و رسیدن به ترجمه ای مشترک از تمامی مطالعات صورت گرفته، تعداد گسترده ای از مقالات در حوزه استراتژی تجاری سازی مورد بررسی قرار گرفت که با دسته بندی مفاهیم و طبقه بندی آنها مدل مورد نظر به دست آمد.
انچه از یافته های فصل چهارم بدست آمد عبارتست از:
تحقیقات تجربی مربوط به شناسایی عوامل مؤثر بر استراتژی تجاری سازی فناوری بسیار محدود می باشد. اکثر تحقیقات تنها به ارائه چند عامل کلیدی از طریق مرور ادبیات اکتفا می کنند. از این رو هدف اصلی این تحقیق، شناسایی و استخراج عوامل موثر بر استراتژی تجاری سازی فناوری با بهره گرفتن از روش مرور سیستماتیک می باشد. با توجه به اینکه در این تحقیق، از روش کیفی و نظام مند مرور سیستماتیک و روش علمی فراترکیب در میان روش های مختلف به منظور ترکیب مطالعات و رسیدن به ترجمه ای مشترک از تمامی مطالعات صورت گرفته استفاده شده است، کار جدیدی محسوب می شود. تعداد گسترده ای از مقالات در حوزه استراتژی تجاری سازی مورد بررسی قرار گرفت که با دسته بندی مفاهیم و طبقه بندی آنها عامل اصلی مؤثر بر استراتژی تجاری سازی شناسایی شد. از ترکیب مطالعات دو پیشنهاد کلی به مدیران شرکت ها و سازمان های تحقیقاتی نوپا توصیه می شود. اول اینکه، به منظور توسعه استراتژی های تجاری سازیشان لازم است تا مدیران قبل از هر چیزی در مورد فرم تجاری سازی در قالب همکاری یا رقابت تصمیم گیری کنند و سپس در صورت همکاری به نوع آن بپردازند. در این پژوهش نشان داده شد که طیف متنوعی از استراتژی های تجاری سازی از تجاری سازی مستقل گرفته تا استراتژی های همکارانه و ادغام و فروش وجود دارد که بکارگیری هر یک با توجه به جایگاه آنها در چرخه عمر فناوری توجیه پذیر خواهد بود.
در نهایت پیشنهادات فرعی ثانویه به شرح زیر می باشد: