- استنتاج از روابط پیچیده: سیستمهای خبره میتوانند دادههای مربوط به شرایط فوقالعاده پیچیده را ارزیابی نموده، نتیجهگیری کرده و راه حل مسائل را پیدا کنند.
- سیستم خبرهی میتواند دانش کارشناسان را نگهداری کند: یک قابلیت منحصر به فرد سیستم خبره این است که میتواند از تجربه انسان که ممکن است گاهی فراموش شود استفاده نماید.
- کار در شرایط عدم اطمینان: یکی از مهمترین ویژگیهای سیستم خبره توانایی کار با معلوماتی است که کامل و یا کاملاَ دقیق نیست. سیستم خبره با بهره گرفتن از احتمالات، آمار و شهود با این نوع مسائل کار میکند (صص ۴۸۳ ـ ۴۸۴).
گرچه ویژگیهای مثبت سیستمهای خبره رو به فزونی است (بهان و هولمز، ۱۳۷۷) اما وجود چند نقطه ضعف ویژگیهای مثبت آنها را محدود میکند از جمله این نقاط ضعف میتوان هزینه زیاد، کنترل دقیق و پیچیدگی زیاد، دشواری نگهداری سیستمهای خبره، عدم توسعه هوش سیستم خبره توسط خودشان، تخصصی بودن و محدود شدن به حل مسائل خاص را بر شمرد.
“سیستم خبره متشکل از نرمافزارهایی هستند که اطلاعات و دانش را ذخیره و مانند انسان نتیجه گیری و استنباط میکند. با اجزا تشکیلدهنده این سیستم عبارتند از: پایگاه دانش[۸۵]، ابزار استناج[۸۶]، ابزار تشریح و تفسیر[۸۷]، ابزار استفاده از پایگاه دانش[۸۸]، وسیله ارتباطی کاربر[۸۹] ” (صرافی زاده و پناهی، ۱۳۸۴، ص ۲۳۲).
شکل ۲ ـ ۴ : اجزاء یک سیستم خبره
منبع: «صرافی زاده» و «پناهی»، ۱۳۸۰، ص ۲۳۲
۲ ـ ۵ ـ مدیریت و سیستمهای اطلاعات مدیریت
مدیران در محدوده وسیعی از تصمیمات نسبت به فن آوری اطلاعات و تصمیماتی، که برای موفقیت و بقای سازمان حیاتی هستند، گرفتار شده اند. امروزه در صد زیادی از سرمایه گذاریها در سازمانها برای اطلاعات صورت میگیرد و این امر، مدیران را با چالشهای جدیدی مواجه کرده است. لوکاس[۹۰] (۲۰۰۰) اظهار میدارد که “در یک بررسی که اخیراً در بین ۳۷۳ تا از مدیران آمریکایی اذعان داشتند که باید از رایانه و سیستم اطلاعات مدیریت در شغلشان استفاده کنند” (ص ۱۵).
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
به دلیل نفوذپذیری بیش از حد سیستمها و فن آوری اطلاعاتی، مدیران در تمام سطوح و در تمام نواحی
وظیفه ای سازمانی با این فن آوری در گیر هستند. اسپادیز و آنانیادیس[۹۱] (۲۰۰۵) عقیده دادند که:
مدیران با چالشهایی نظیر موارد زیر مواجه اند:
۱ ـ سازمانها در عصر اطلاعات با محیطی پیچیده تر و غیر قابل پیش بینی تر مواجه خواهند شد که مدیریت در این فضای ابهام آمیز نیازمند مهارتهای فوق العاده است.
۲ ـ کسب آمادگی برای بکار گیری تجهیزات سخت افزاری و نرم افزاری مناسب با توجه به تغییرات سریع در فن آوریها .
۳ ـ انتخاب سیستمهایی برای حمایت از کلیه کارکنان، ذینفعان و سایر کسانی که از ارتباط رایانه ای در شغلشان استفاده میکند.
۴ ـ تأثیر بالقوه فن آوری اطلاعات بسیار زیاد است. در جامعه پیچیده امروز، دانش فن آوری اطلاعات برای آموزش افراد بویژه مدیران حرفه ای بسیار حیاتی است.
۵ ـ مدیریت کنترل فناوری اطلاعات که بزرگترین مسئولیت مدیر در ارتباط با سیستمهای اطلاعاتی میباشد. (ص ۴۷).
۲ـ۵ـ۱ـ سیستم اطلاعات مدیریت و نقشهای مدیران
در سازمانهای امروزی نقشهای مدیران نسبت به گذشته پیچیده تر گردیده است. مک لئود (۱۹۹۰) به نقل از مینتزبرگ[۹۲]، اظهار میدارد که “اطلاعات در سازمان به طور مستمر جریان پیدا میکند و مدیر نقشهای مختلفی که ایفا میکند عامل اصلی ایجاد تسهیل جریانی اطلاعاتی است، این نقشها به طور کلی به سه دسته تقسیم میشوند: ۱٫ نقش ارتباطی (تعاملی) ۲٫ نقش اطلاعاتی و ۳٫ نقش تصمیم گیری” (ص ۵۵).
شکل ۲ ـ ۵ : سیستم اطلاعات مدیران و نقشهای مدیران
منبع : «هامپتون »[۹۳]، ۱۹۸۶، ص ۲۳٫
۲ـ۵ـ۲ـ دانش مدیریت
امروزه واژه دانش برای تشریح دو نوع دانش که در استفاده از رایانه نقش کلیدی دارند به کار میرود.
الف ـ سواد کامپیوتری[۹۴]
منظور از سواد کامپیوتری، آشنایی با کامپیوتر و اصطلاحات کامپیوتری میباشد. رضائیان (۱۳۸۵) عقیده دارد که “دانش کار با رایانه، سواد کار با رایانه نامیده میشد، این دانش شامل شناخت واژگان رایانه، شناسایی قوتها و ضعفهای رایانه، توان استفاده از رایانه و مانند آن است” (ص ۹) .
ب ـ سواد اطلاعاتی[۹۵]
صرافی زاده و پناهی (۱۳۸۴) عقیده دازند که : “سواد اطلاعاتی یعنی آشنایی با نحوه استفاده از اطلاعات در هر مرحله از فرایند حل مساله یعنی اینکه مدیر بداند اطلاعات از کجا فراهم میشود و چگونه باید آنرا با همکاری دیگران مورد استفاده قرار دهد” (ص ۳۸). رضائیان (۱۳۸۵) به نقل از مک لئود اظهار میدارد که “سواد استفاده از اطلاعات وابسته به سواد رایانه نیست. مدیری ممکن است استفاده از اطلاعات را داشته باشد ولی سواد استفاده از رایانه را نداشته باشد. مطلوب آن است که مدیر هر دو سواد را توأماً داشته باشد” (ص ۹). بنابراین مدیران امروز در مواجهه با سیستمهای اطلاعاتی دارای نقشهای گوناگونی هشتند و نیازمند دانش و مهارتهای خاص
میباشند.
۲ـ۶ـ نقش کامپیوتر در سیستم اطلاعات مدیریت
در سالهای اخیر کامپیوتر به عنوان جزء لاینفکی از سیستمهای اطلاعاتی در مؤسسات و شرکتهای بازرگانی و سایر سازمانهای دولتی و خصوصی مطرح شده اند. برای خیلیها این سوال مطرح است که چرا این همه تمایل برای استفاده از کامپیوتر در سیستمهای اطلاعاتی وجود دارد؟ برین (۱۹۸۸) علت الزامیبودن کامپیوتر برای پردازش دادهها را به شرح زیر بیان میکند:
۱ـ سازمانها روز به روز از نظر وسعت، حوزه عملیات و پیچیدگی وظایف در حال رشد هستند و لذا مجبورند که خدمات و محصولات بیشتری تولید کنند و از نظر نیروی انسانی نیز پرسنل بیشتری بکار میگیرند و به همین دلیل نیاز بیشتری به اطلاعات دارند.
۲ ـ مدیران و دیگر کسانی که برای انجام امور و تصمیمگیریها تقاضای مستمر برای انواع اطلاعات دارند، میخواهند که این اطلاعات به طور منظم، دقیق، به موقع و مناسب با نیاز آنان تهیه و ارئه شود (ص ۳۲).
۲ـ ۷ ـ ویژگیهای استثنایی کامپیوتر
“کامپیوتر عبارت است از وسیله ای که میتواند یک سری دستورالعمل را دریافت، پردازش، ذخیره و نتیجه را ارائه نماید” (صرافی زاده و پناهی، ۱۳۸۴، ص ۸۵). کامپیوتر دارای ویژگیهایی باشد که به دلیل این ویژگیها به عنوان یک ابزار با کارایی استثنایی و منحصر به فرد در کلیه ابعاد زندگی مدرن رسوخ پیدا کرده است. گلیسون و چودهاری[۹۶] (۲۰۰۲) بیان میکند که:
ویژگیهای خاصی که باعث اهمیت روزافزون کامپیوتر گردیده است عبارتند از:
- سرعت : کامپیوتر میتوانند هزاران دستور را در هر ثانیه اجراء نمایند و بنابراین کاری که کامپیوتر در چند دقیقه انجام میدهد ممکن است کار چند سال نیروی انسانی باشد. این مزیت به سیستم اطلاعاتی اجازه میدهد که اطلاعات را در زمان مناسب برای مدیران فراهم سازد. البته باید توجه داشت که برنامه ریزی صحیح و انتخاب سخت افزار و نرم افزار مناسب شرط اصلی بهره گیری از سرعت کامپیوتر است.
- دقت : کامپیوترها میتوانند مقادیر زیادی از دادهها را به دقت و بدون اشتباه پردازش نمایند.
- قابلیت اطمینان : میزان دقتی که در کامپیوترها وجود دارد موجب میشود که درجه اطمینان نسبت به نتایج پردازش دادهها زیاد باشد.
- اقتصادی بودن : کامپیوترها اگر به درستی مورد استفاده قرار گیرند در مقایسه با سیستمهای دستی مقرون به صرفه هستند (ص ۲۲ و ۲۳).
۲ـ۷ ـ۱ـ مدل عمومییک سیستم کامپیوتر
در اواخر دهه ۱۹۴۰ جان وان نیومن[۹۷] و همکارانش شرحی از معماری داخلی یک کامپیوتر الکترونیکی ایده آل ارائه دادند که از آن تاریخ تاکنون اغلب کامپیوترها بر مبنای این معماری طراحی میگردند. واحدهای تشکیل دهنده ی این معماری عبارتند از: یک واحد انجام محاسبات، واحد کنترل عملیات، حافظه جهت نگهداری
دادهها، برنامه و واحدهای ورودی و خروجی.
حافظه جانبی