این طبقه از دو زیر طبقه ۱) ثبات فیزیولوژیک و ۲) نجات اندام آسیب دیده تشکیل یافت. نجات از حادثه، پیشگیری از شوک، پیشگیری از خونریزی، درمان موضعی زخم­های سوختگی، توازن در الکترولیت­ها و کنترل عفونت از ویژگی­های ثبات فیزیولوژیک بود. همچنین ویژگی­هایی نظیر پانسمان زخم، حمام­دادن، دبرید­مان، فیزیوتراپی، جراحی، ترمیم بافت­های اسکار و جمع شدگی مفاصل زیر طبقه نجات اندام آسیب­دیده را توصیف می­کرد.
تعادل/ یکپارچگی جسمی/ ثبات فیزیولوژیک
تجربه سوختن برحسب شدت آسیب درمرحله اول تهدیدی هولناک، سریع وغیر قابل پیش ­بینی برای حیات جسمی بود، که مشارکت­کنندگان را با پاسخ­های غیر­ارادی و فیزیولوژیک مواجهه می­ساخت. مشارکت­کنندگان در این مرحله برای بازگشت به توازن محیط داخلی بدن از طریق پاسخ­های آگاهانه و ناگاهانه به ثبات فیزیولوژیک دست می­یافتند. ثبات فیزیولوژیک عموماً با خاموش کردن آتش، دور کردن فرد از محل حادثه و انتقال او به بیمارستان توسط دیگران، آغاز می­شد.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

مشارکت­کننده ­ای می­گفت:
«شعله­های آتش به من رسید، دست­هام و صورتم سوخت، من دویدم در حالی که فقط جیغ می­زدم ای­ وای سوختم، ای­ وای سوختم(ش۶)».
این پاسخ­ها فرد مصدم را به سوی کمک­طلبی و افراد کنار او را به کمک­رسانی هدایت می­کرد.
«همه چی در عرض چند دقیقه اتفاق افتاد. تا اینکه یکی از فامیل من رو با پتو خاموش کرد (ش۱)».
با انتقال مصدوم به بیمارستان، برنامه درمان و مراقبت در جهت تداوم ثبات فیزیولوژیک با پیشگیری از شوک و خونریزی و رساندن آب و الکترولیت و پیشگیری از عفونت، ادامه می­یافت.
در این خصوص یکی از پرستاران مشارکت­کننده گفت:
«برای بیماری که شدیدا سوخته در صورتیکه مشکل تنفسی نداشته باشه اولین کاری که می­کنیم زدن سرم برای تعادل مایعات و الکترولیته در غیر اینصورت ممکنه مریض به شوک بره و بعد از اون هم حمام و پانسمان روزانه­ی زخم­ها­­­ست تا اینکه آماده گرفت بشوند(ش۱۱)».
تعادل/ یکپارچگی جسمی/ نجات اندام آسیب دیده
بر اساس یادداشتهای عرصه، بدنبال حفظ تعادل نسبی در عملکرد فیزیولوزیک و ارگان­های حیاتی؛ انجام جراحی­های متعدد شامل دبریدمان، گرفت و همچنین ترمیم جمع­شدگی مفاصل، بخشی از برنامه درمان پزشکان بود. انجام دستورات دارویی، حمام و پانسمان روزانه، کمک به تغذیه، دفع، کاهش درد و حفظ آسایش و فیزیوتراپی اندام­ها نیز بخشی از برنامه مراقبت در بخش­های تخصصی سوختگی بود.
یکی از پزشکان متخصص سوختگی بیان کرد: «جهت ترخیص زود­تر بیماران انجام دبریدمان و گرفت زود هنگام بسیار مهم است(ش۱۲)».
یادآور: درمان به بهای آسیب بافت­های سالم
یکی از روش­های رایج درمان سوختگی­های درجه سه برداشتن گرفت از نقاط سالم بدن به منظور پوشاندن زخم های عمیق و نجات اندام­هاست که با درد و رنج فراوانی برای بیماران همراه است.
«چی بگم، چهل درصد! اونهم درجه سه سوختم. بعد تو بیمارستان شروع کردند به گرفت. عمل که کردند بقیه جاهای سالمم رو پوستش رو کندند و انداختند این یکی (ش۱)».
تعادل/ اتصال به جریان زندگی
این طبقه بر اساس زیر طبقات ۱- توانایی مراقبت از خود،۲- عادت کردن و ۳- عادی شدن شکل گرفت. یافته های حاصل ازتجربه­ی مشارکت کنندگان از زندگی پس از سوختگی نشان داد، ورود به جریان زندگی و مراقبت ازخود یک امر اجتناب ناپذیر بود. آنها با ترخیص از بیمارستان و ورود به منزل با عادت کردن به جریان زندگی وارد شده و از طریق عادی شدن به این زندگی ادامه می­دادند.
تعادل/ اتصال به جریان زندگی/ توانایی مراقبت از خود
برای اغلب مشارکت کنندگان تجربه ورود به جریان زندگی، بازگشت به زندگی قبل ازسوختگی نبود، بلکه آغازی برای مواجه با نیازهای متفاوت خود مراقبتی بود. مراقبت از زخم ها و جراحات باقی مانده، تقویت و بهبود عملکرد­ها، انجام فعالیت­های روزانه، کسب آگاهی و کسب تجربه از ویژ­گی­های مراقبت از خود بود.
تجارب اغلب مشارکت­کنندگان در مورد مراقبت از خود نشان داد، درد یکی از عوامل جلوگیری کننده از راحتی بوده و محدودیت حرکتی ناشی از آن، یکی از موانع مهم بازگشت حرکات طبیعی اندام­ها، مراقبت از خود و درنتیجه وابستگی به دیگران بود. با بسته­شدن زخم­ها اگرچه از درد مشارکت­کنندگان تا حدود زیادی کاسته شده بود اما افرادی که سوختگی های وسیع تر و عمیق تری داشتند همچنان برای انجام نقش­ها و مراقبت از خود مشکلات عمده­ای داشتند. در این شرایط قدرت تحمل فرد و نقش خانواده برای بازگرداندن عملکرد اندام ها در فرد انکار ناپذیر بود. مشارکت­کننده ­ای در این خصوص بیان کرد:
«اون اوایل که هنوز فیزیوتراپی می­شدم، نمی­تونستم حتی یک خیار رو با چنگال به دهانم ببرم. خواهر بزرگترم می­اومد غذام رو می­داد. … خواهرم دومم همیشه پیشم بود، چون حتی تکان خوردنم نیاز به کمک داشت. تااینکه به تدریج توانستم(ش۱)».
بسیاری از مشارکت­کنندگان توانایی مراقبت از خود را تدریجی و با مرور زمان کسب کرده بودند:
«ذره ذره خیلی خوب شد. من از این رو به اون رو شدم، مثلادست هام که جمع شده بود. هیچ کاری نمیتونستم به کنم، اما بعد از مدتی دیدم یک بشقاب رو بر می­دارم، چقدر خوب شد! حالا دوتا بر می دارم، سه تا بر می دارم، خیلی خوب شده بودم و می­تونستم کار­­هام رو خودم انجام بدم(ش۷)».
برای تعدادی از مشارکت کنندگان مراقبت از خود با کسب آگاهی و تجربه درزمینه­هایی غیر از آسیب سوختگی نیز همراه بود:
«من در حدود ۱۳ سال دیابت داشتم و انواع و اقسام دکتر ها رو توی شهر ملاقات کردم. همشون دستوراتشون رو، دارو هاشون رو به من می دادند، ولی قند خونم کنترل نمی­شد. اما من بعد از ۱۳ سال یک تجربه کسب کردم، اونهم اینکه باید کم بخورم و به تعداد دفعات زیاد تا قند خونم کنترل بشه این تجربه رو وقتی توی بیمارستان تحت مراقبت سوختگی بودم یادگرفتم(ش۳)».
تعادل/ اتصال به جریان زندگی/ عادت کردن
بر اساس یافته­ ها مشخصه اصلی این زیر طبقه، خو گرفتن بود که در اثر گذر زمان و مواجه مکرر با محدودیت­های زندگی پس از سوختگی شکل می­گرفت. همچنین آگاهی از موقعیت، داشتن هدف برای بهتر کردن وضعیت خود در زندگی، دست­یابی به استقلال، تمایل به تلاش برای رشد بیشتر و توانایی اداره دنیای بیرونی از ویژ­گی­های عادت کردن بود.
آغاز تدریجی فعالیت­های روز­مره و انجام نقش­های قبلی، مشارکت­کنندگان را برای شروع یک زندگی تازه متقاعد می­ساخت. ویژگی­های درونی مثل اطمینان به خود و تلاش برای دست یابی به اهداف از یک سو و زمینه ­های مذهبی و معنوی از سوی دیگر، آنها را از ناامیدی به سوی امیدواری و پیوستن به جریان زندگی دعوت می­کرد. در این خصوص نقش حمایت­های خانوادگی برای ایجاد احساس توازن روحی-روانی و معنوی در زندگی جدید بسیار تأثیرگذار و مهم بود.
«بعد که یکم درد های جسمانی تخفیف پیدا می­کنه خوب اون یکی درد ها به سراغ آدم می یاد. ولی خوب اطرافیان هم خیلی مهم هستند. مثلا فرض کنید، من کسی رو نداشتم که اینقدر حمایتم کنه، مراقبت کنه، یا حمایت عاطفی بکنه، شاید نمی تونستم!(ش۱)».
«خوب امیدواری هم خیلی مهمه؛ خانواده ، معلم ها مخصوصا دوستانم خیکی کمکم کردند (ش۵)».
مشارکت­کنندگان به دنبال تحمل و شکیبایی برای بهبود نسبی زخم­ها و کم شدن درد و عذاب جسمی به یک تعادل درونی نسبی دست می­یافتند.
با مرور زمان و ورود به جمع، ضرورت زندگی جمعی فرد را به تلاشی ذهنی برای بازگشت به اجتماع ملزم می­ساخت. این تلاش از طریق فعالیت هایی چون پوشاندن اسکار­ها یا اعمال جراحی زیبایی برای مقابله با بدشکلی­ها و محدودیت­های جسمی و در جهت سهولت تعامل با دیگران صورت می­گرفت. به این ترتیب آنها برای کسب تعادل بین فردی آمادگی می­یافتند.
مشارکت کنندگان با پوشاندن بدشکلی­ها آهسته ­آهسته در میان جمع حاضر شده و به دنبال تکرار مواجه با واکنش های دیگران، به شرایط زندگی جدید عادت می­کردند.
مشارکت کنندگان در پاسخ به اینکه چگونه به شرایط عادت کردند توضیح دادند:
«مرور زمان، مثلا کسی که بار اول می­دید، می­پرسید، بار دوم دیگه نمی­پرسید. در واقع تکرار دیدنش باعث شد که برای همه عادی بشه، من هم عادت کردم(ش۸)».
«الان چه طوری بگم یه کم بی خیال شدم. یکی هم توکل بر خدا، من تا الان سالم زندگی کردم. سعی میکنم بعد از این هم همینطور باشم. راستش وقتی خیلی دلم می گیره و گریه می کنم و با خدای خودم راز و نیاز می­کنم به این نتیجه میرسم(ش۹)».
«احساس بدی داشتم، همه بهم یک جوری نگاه می­کردند. دیدن صورتم اول برام سخت بود. می رسیدم یک جایی با شال و این­ها می­بستم (اشاره به صورتش می کند)، بعد­ها یک جاش رو می­بستم یک جاش رو نه­، کم­کم دیگه عادت کردم اصلا نبستم همینطوری می­رفتم بیرون(ش۵)».
مشارکت­کننده دیگری با اسکار سوختگی در صورت و دستها در خصوص تلاش برای عادت کردن به شرایط جدید بیان کرد:
«دیگه به خودم آمدم. با خودم گفتم: چرا دست روی دست بگذارم و منتظر خونواده­ام باشم! برای همین هم یک کاری دست و پا کردم و بعد هم مغازه رو باز کردیم تا هم دست خودم تو جیبم باشه هم به دخترم برسم(ش۹)».
تعادل/ اتصال به جریان زندگی/ عادی شدن
یکنواختی و روزمره­گی در جریان زندگی مشخصه اصلی زیر طبقه عادی شدن بود. عدم احساس ناراحتی در جمع، توجه کمتر به آثار باقی مانده سوختگی، تلاش کمتر برای پوشاندن اسکارها یا تن دادن به جراحی­های زیبایی، یافتن راه حل مشکلات، یادآوری کمتر خاطرات سوختگی و توانایی کنترل دنیای درونی خود از ویژ­گی­های مهم عادی شدن بود. به این طریق جریان زندگی مشارکت­کنندگان از شکل عادت کردن(آگاهی و تلاش برای داشتن وضعیت بهتر) به طرف عادی شدن (پذیرش و قانع بودن به وضعیت جدید) شیفت پیدا می­کرد.
با گذشت بیشتر زمان، رفته­رفته آزار واکنش­های دیگران برای مشارکت­کنندگان کمتر می­شد. به همین دلیل بدشکلی­های باقی­مانده برای آنها کم اهمیت­تر و حضور در میان مردم با ناراحتی کمتری همراه بود. با عادی شدن شرایط جدید، آنها از تلاش برای مخفی سازی اسکار­ها دست می­کشیدند. داشتن توانایی مالی برای گذران زندگی و کسب موفقیتهایی که در سایه تلاش برای دست­یابی به بهبود شرایط زندگی بعد از سوختگی بدست آوردند برای پذیرش زندگی جدید کمک­کننده بود. در این مرحله مشارکت­کنندگان تلاش کمتری برای تغییر شرایطی که به آن خو گرفته بودند از خود نشان می­دادند.
«خیلی­ها به من می­گن که جراحی لیزر خیلی پیشرفت کرده، اما اصلاً برای من خیلی چیز­ها­ی دیگه توی اولویت هستند، تا اینکه حالا بیام ظاهرم رو ببرم جلو! اصلا برام اهمیتی نداره به اون صورت. نمی­دونم پیشرفت­های دیگه اونقدر مهم­تر بودند تا اینکه اینقدر در مورد زیبایی فکر کنم (ش۱)».
با مرور زمان و پذیرش واقعیت­های غیر قابل تغییر، انگیزه برای بازگشت به ظاهر فیزیکی قبل و یا برقراری ارتباطات عاطفی خاص نظیر ازدواج کمتر شده بود و همین امر به تدریج احساس روزمره­گی را به آنها تحمیل می­کرد .
یکی­از مشارکت­کنندگان که دختر جوانی با سوختگی صورت و دست بود در این خصوص گفت:
«هر روز صبح ساعت ۱۰ پا می­شم، بعد کار­های خونه را می­کنم، مامان و بابام می­روند سرکار، خواهر بزرگم هم که ازدواج کرده. من با خواهر کوچکم می­مونم، بعد نهار می­پزم، اگه حوصله داشتم یک کیک هم می­پزم بعد می­نشینم منتظر مامانم می­شوم، مامانم می­یاد نهار می­خوریم بعد می­نشینم جلو تلوزیون، بیرون اینها هم زیاد نمی­روم همینجور روزهام می­گذره دیگه!(ش۷)».