تحتانی
۰
۹۱٫۸۶ b
۱۱٫۴۰ e
۸٫۹۵ cde
۱۵٫۹۲ a
۵٫۳۶ b
۰٫۶۷ b
۱۰۰۰
۹۹٫۰۳ a
۹٫۱۳ ef
۶٫۶۶ ef
۱۱٫۲۷ b
۵٫۷۵ b
۰٫۶۱ b
۲۰۰۰
۹۹٫۲۳ a
۲۴٫۳۳ b
۱۰٫۴۱ cd
۴٫۶۴ cd
۱٫۷۲ def
۰٫۳۳ c
۴۰۰۰
۹۸٫۰۰ a
۲۷٫۲۷ a
۱۶٫۸۰ a
۱۵٫۰۰ a
۶٫۹۹ a
۱٫۲۵ a
*در هر ستون حداقل یک حرف مشابه نشان دهنده عدم اختلاف معنی‌دار در سطح ۵ درصد بر اساس آزمون دانکن می‌باشد.
۴-۱-۲- تعداد ریشه
در رابطه با صفت تعداد ریشه نیز نتایج حاصل از تجزیه واریانس دادهها نشان داد که تاثیر موقعیت قلمه، غلظت هورمون و اثر متقابل آنها در سطح احتمال ۱ درصد معنی‌دار بود (جدول ۴-۱). مقایسه میانگین تعداد ریشه حاصل از قلمههای شاهپسند تحت تاثیر موقعیت قلمه نشان داد که بیشترین و کمترین تعداد ریشه به ترتیب در قلمههای تحتانی و انتهایی با مقادیر ۰۳/۱۸ و ۹۵/۱۲ مشاهده گردید (شکل۴-۲-A). با افزایش غلظت هورمون IBA تعداد ریشه نیز افزایش یافت به طوری که کمترین تعداد ریشه در تیمار شاهد (۲۷/۸) و بیشترین آن در غلظتهای ۲۰۰۰ و ۴۰۰۰ پیپیام (۵۵/۲۱ و ۹۹/۲۰) مشاهده شد (شکل۴-۲-B). مقایسه میانگین اثر متقابل موقعیت قلمه و غلظت هورمون نشان داد که در هر سه موقعیت قلمه، با افزایش غلظت هورمون IBA، میزان این صفت نیز افزایش نشان داد، به طوری که بیشترین تعداد ریشه در قلمه تحتانی و غلظت ۴۰۰۰ پیپیام (۲۷/۲۷) و کمترین آن در قلمه انتهایی و غلظت صفر هورمون IBA (21/5) به دست آمد (جدول ۴-۲). سینگ (۱۹۹۲) نشان داد که در قلمههای چوب نیمهسخت شیشهشور با افزایش میزان IBA از ۱۰۰۰ تا ۴۰۰۰ میلیگرم در لیتر درصد ریشهزایی و تعداد ریشه در هر قلمه افزایش یافت. گوپتا (۱۹۸۹) نیز نشان داد که تیمار قلمههای ختمی چینی با غلظت ۴۰۰۰ میلیگرم در لیتر IBA منجر به بیشترین درصد ریشهزایی قلمهها شد. به روشنی پذیرفته شده است که کاربرد اکسینهای طبیعی یا مصنوعی لازمه آغازش ریشههای نابجا در قلمههای ساقه است و تقسیم اولین یاختههای آغازنده ریشه به وجود اکسین بستگی دارد. اکسین به همراه ریزوکالین در آغازش و تمایزیابی ریشه نقش مهمی دارد. اکسین باعث جا به جایی و انتقال ریزوکالینهای متحرک به ناحیه ریشهزایی و فعال شدن آنها در این نواحی میگردد (Hartman et al., 1997).
A
B
شکل ۴-۲- مقایسه میانگین مربوط به اثر موقعیت قلمه (A) و غلظت IBA (پیپیام) (B) بر تعداد ریشه شاهپسند(در هر قلمه)
حداقل یک حرف مشابه نشان دهنده عدم اختلاف معنی‌دار در سطح ۵ درصد بر اساس آزمون دانکن می‌باشد.
۴-۱-۳- طول متوسط ریشه
نتایج حاصل از تجزیه واریانس مربوط به صفت طول ریشه نشان داد که اثر غلظت هورمون و اثر متقابل موقعیت قلمه و غلظت هورمون در سطح احتمال ۱ درصد معنی‌دار بودند در حالی که موقعیت قلمه فاقد اثر معنیداری بر این صفت بود (جدول ۴-۱). مقایسه میانگین صفت طول ریشه نشان داد که این صفت در قلمههای انتهایی، میانی و تحتانی تفاوت معنیداری نداشت (شکل۴-۳-A). با افزایش غلظت هورمون IBA طول ریشه نیز افزایش نشان داد به طوری که کمترین طول ریشه در غلظتهای ۰ و ۱۰۰۰ پیپیام (۸۰/۶ و ۶۶/۷ سانتیمتر) و بیشترین آن در غلظتهای ۴۰۰۰ و ۲۰۰۰ پیپیام (۲۳/۱۴ و ۷۲/۱۳ سانتیمتر) حاصل شد (شکل۴-۳-B). اثر متقابل موقعیت قلمه و غلظت هورمون نشان داد که با افزایش غلظت هورمون طول ریشه در هر سه موقعیت قلمه افزایش یافت، این روند افزایش در قلمههای مختلف متفاوت بود. در این راستا بیشترین و کمترین طول ریشه (۸/۱۶ و ۸۶/۴ سانتیمتر) به ترتیب از قلمه تحتانی و غلظت ۴۰۰۰ پیپیام و قلمه انتهایی در غلظت صفر IBA بدست آمد (جدول۴-۲). به نظر میرسد توانایی بالاتر ریشهزایی در قلمههای تحتانی به دلیل تجمع بیشتر مواد غذایی ذخیرهای به صورت میزان کل قندها و یا به دلیل تجمع اکسین طبیعی یا دیگر عوامل تسریع کننده ریشهزایی در بخشهای تحتانی ساقه همراه با سطوح نسبتاً کم مواد جلوگیری کننده از ریشهزایی در آنها باشد (Al-Saqri and Alderson, 1996). همچنین مشخص شده است که تعداد آغازههای ریشه از قبل تشکیل شده در ساقههای چوبی برخی گونهها از قسمت تحتانی ساقه رو به سمت بالا به طرف بخش انتهایی کاهش مییابد (Haissing, 1972). بنابراین ظرفیت ریشهزایی بخشهای تحتانی چنین شاخسارههایی به طور قابل ملاحظهای بیشتر از بخشهای انتهایی خواهد بود. قلمههای انتهایی اغلب به صورت قلمههای چوب نرم و یا چوب نیمه سخت میباشند که دارای جوانه انتهایی و برگهای جوان هستند که در این قلمهها مواد تسریع کننده ریشهزایی میتواند تولید شود. هر چند این ترکیبات در غلظتهای بالا نقش بازدارندگی دارند (Leakey and Coutts, 1989).
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
