اثردیگربیکاری برصندوق سازمان تامین اجتماعی،کاهش بیمه شده اصلی وکاهش نسبت وابستگی (تعدادبیمه شده اصلی/تعدادمستمری بگیران)می باشد.
-ازپیامدهای دیگربیکاری پیدایش وگسترش شغلهای ناپایداروناقص می باشد.نقطه قابل تامل دراین پدیده،بیکاری مکررافراداین مشاغل است.بطوریکه تقریباتمامی افرادشاغل دراین دسته ازسقف مدت پیش بینی شده برای دریافت بیمه بیکاری استفاده کرده یاخواهندکرد،درحالی که درمشاغل پایدارواساسی تعداد کمی ازافرادبنابه اضطرارازبیمه بیکاری استفاده می کنندواکثریت این افرادبدون استفاده ازمستمری بیمه بیکاری به سن بازنشستگی می رسند.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
-بالارفتن سن ورودبه صندوق سازمان تامین اجتماعی،ازتهدیدهای دیگربالابودن نرخ بیکاری برای صندوق سازمان تامین اجتماعی است.
۲۶-۳–۲اقدامات دولت برای مقابله بابیکاری واثرات آن بر سازمان تامین اجتماعی(نیکو پور،ریاضی ؛۱۳۸۸،۴)
بعلت ماهیت خدمات و کار صندوق سازمان تامین اجتماعی و ارتباط مستقیم و تنگاتنگ بابحث کار و اشتغال ،هرتصمیمی که درزمینه اشتغال ازطرف دولت اتخاذ شود،مستقیما با سازمان تامین اجتماعی و خدمات آن ارتباط خواهد داشت.طرح ضربتی اشتغال ،طرح نوسازی صنایع و…نمونه های بارزی از این امرمی باشند.
۱-۲۶-۳–۲اشتغال
افزایش اشتغال بامنابع باسازمان تامین اجتماعی رابطه مستقیم دارد.افزایش اشتغال ضمن کاهش نرخ بیکاری وکاهش آثارسوئی که بیکاری می تواند برسازمان دلشته باشد،باعث افزایش بیمه پردازان می شودکه خودمنابع سازمان راافزایش می دهد.
۲-۲۶-۳–۲ تورم
تورم برسه محوراصلی فعالیتهای سازمان تامین اجتماعی یعنی سرمایه گذاری ،بیمه ودرمان تاثیرگذار است.ازبعد سرمایه گذاری نرخ بازدهی سرمایه راکاهش می دهدوارزش واقعی منابع نقدی سازمان رابشدت کاهش می دهد.ازبعدبیمه ای ،چون به اندازه افزایش تورم ،میزان حداقل دستمزدهاافزایش نمی یابد،وصولی های سازمان نیزبه اندازه تورم افزایش نمی یابد.ضمن آنکه سازمان مکلف است میزان مستمریهارابه اندازه تورم افزایش دهدواین امرتعهدات بیمه ای سازمان راافزایش می دهد.افزایش تورم همچنین منجربه افزایش هزینه های درمانی می شود بویژه آنکه درمان وبهداشت بطورنسبی بالاترین رشدقیمت رادربین سایرگروههای اصلی خدمات اصلی مصرفی داراست.
سطح دستمزدهاتحت تاثیرتورم ،معمولابایکسال تاخیرافزایش می یابدوبه تبع آن افزایش وصولی های سازمان نیزبه تاخیرمواجه می شودواین درحالی است که اثرات ناشی ازافزایش قیمتهابرمصارف سازمان به مراتب ازشدت بیشتری برخوردار است.
۳-۲۶-۳–۲سرمایه گذاریهای دولت
ازحیث تاثیرسرمایه گذاریها ومخارج عمرانی دولت برمنابع ومصارف سازمان ،این نکته قابل توجه است که روند وصولیهای سازمان ومخارج عمرانی دولت ازسالهای گذشته ،حاکی ازآن است هر دو آنها از روندمشابهی برخورداربوده وارتباط معنی دارومستقیمی میان آنهاوجوددارد.بطوریکه باافزایش بودجه های عمرانی وصولیهای سازمان نیزافزایش می یابد.
۲۷-۳–۲مصوبات ولوایح مجلس شورای اسلامی وهیات دولت
این مصوبات می تواندهزینه های سرسام آوری رابرای سازمان ایجادکرده وبحران پیشی گرفتن مصارف برمنابع راتشدیدکند.طرحهائی همچون بازنشستگی درمشاغل سخت وزیان آور،لایحه نوسازی صنایع،معافیت کارگاه های کمتراز۵نفرازشمول نیروی کار،تبیین برخی ازمصوبات دولت وشورای اقتصاد درباره افزایش قیمتها،تعرفه ها،داروهاو…می تواند مشکل اساسی پیشی گرفتن مصارف برمنابع سازمان را عمیق ترو گسترده تر نماید.
۲۸-۳–۲تاثیرسازمان تامین اجتماعی بررشداقتصادی(نیکو پور،ریاضی ؛۱۳۸۸،۵)
همانگونه که متغیرهای اقتصادی واجتماعی می تواندبرعملکرد سازمان تامین اجتماعی تاثیرگذارباشد،عملکرد سازمان تامین اجتماعی ازطریق آثاری که برمتغیرهای محتلف اقتصادی واجتماعی دارد،می تواندرشداقتصادی را تحت تاثیرقراردهدکه مهمترین مصادیق آن به شرح ذیل می باشد:
۲۸-۱-۳–۲تامین اجتماعی بعنوان یک بنگاه بزرگ اقتصادی
سازمان تامین اجتماعی جهت حفظ کیان صندوق خودوحفظ سرمیه های بیمه شدگان ناگزیربه سرمایه گذاری دربخشهای مختلف اقتصادی است تابه حفظ ارزش وجوه صندوق سازمان وافزوده کردن آن دست یابد.ازاین روسازمان تامین اجتماعی باورودبه عرصه سرمایه گذاری ،درزمره بزرگترین بنگاههای اقتصادی کشوردرآمده است که دربیش از۱۰۰شرکت سهام داردودرحدود۱۵درصدازسهام شرکت های موجوددربورس متعلق به سازمان تامین اجتماعی است.ازاین روسازمان تامین اجتماعی بی شک نقش بسیارتاثیرگذاری رادرعرصه های مختلف اقتصادی کشورداراست که ازطریق سرمایه گذاری خود،که صرفابرای حفظ ارزش ذخائرخودانجام می دهد-می توانددرایجاد اشتغال و درنتیجه رشد اقتصادی تاثیرگذارباشد.
۲۸-۲-۳–۲ تاثیرتامین اجتماعی برتوزیع درآمد(نیکو پور،ریاضی ؛۱۳۸۸،۶)
یکی ازمهمترین اهدافی که برای سیستمهای تامین اجتماعی برشمرده می شود،توزیع مجدددرآمدبین افرادجامعه است واینگونه استدلال می شودکه تامین اجتماعی ازطریق توزیع مجدددرآمدجامعه،برقراری عدالت اجتماعی رادرنظردارد.ازلحاظ تاثیراین عامل بررشداقتصادی نظرات متفاوتی وجود دارد.
گروهی توزیع مجدددرآمدهارامنافی رشداقتصادی وگروهی آن راعامل رشداقتصادی می دانند.گروهی استدلال می کنندانتقال ثروت ازثروتمندان به فقرا،میزان کلی پس اندازهاولذامیزان رشداقتصادی راکاهش خواهدداد.درمقابل نظربالا ،این استدلال نیزمطرح می شودکه سیاست های مبتنی برتوزیع درآمدازقشرثرتمندبه سمت قشرفقیر،باعث کاهش محدودیت های اعتباری دردهکهای پایین توزیع درآمدی بیش ازافزایش این محدودیتهادرمیان دهکهای بالامی شودواین نیزدرمجموع به تشکیل سرمایه بیشترولذابه افزایش رشداقتصادی منجرمی گردد.
۲۸-۳-۳–۲ تاثیرتامین اجتماعی برهزینه های تولیدواشتغال
اینگونه استدلال می شودکه بالابودن هزینه های حق بیمه سهم کارگران وکارفرمایان موجبات افزایش سطح قیمت تمام شده کالا وخدمات درسیستم عرضه وتقاضاونهایتاتشدیداثرات تورمی رادراقتصادفراهم می آورد،زیرا ازیک سوکارفرما سعی خواهدنمودهزینه های رفاهی وتامین اجتماعی متعلقعه رابه هرطریق ممکن درقیمت کلاوخدمات خود متصورنماید وازسوی دیگرافزایش سهم حق بیمه کارگران باعث خواهدگردید که آنان هم باتوجه به ازدست دادن درآمدمزبوروبادرنظرگرفتن افزایش حاصله ازجانب کارفرمایان که باعث افزایش قیمت کالا وخدمات موردنیازآنان می گردد،دستمزدبیشتری راطلب نموده تابدین ترتیب درآمد وقدرت خرید خود راحفظ نمایند.
این رویه نهایتا باعث می گرددکه درروران رونق اقتصادی اثرات تورمی دراقتصادایجادگردد.دردوران رکوداقتصادی،درصورتیکه کارفرمایان نتوانندافزایش سهم حق بیمه متعلق به خودرادرقیمت کالا وخدمات ارائه شده منظورنمایند،باعث کاهش سودآوری آنان می شودکه این امرمنجربه کاهش سرمایه گذاری ونیزتعدیل نیروازجانب کارفرمامی شود.
ازاین نظرایجادهماهنگی های لازم براساس شاخص های اقتصادی درامرافزایش هزینه های تامین اجتماعی وجلوگیری ازاثرات تبعی آن برسطح قیمت تمام شده کالاوخدمات مصرفی ازوظایف کلان اقتصادی محسوب می گردد.
۲۸-۴-۳–۲ تاثیرتامین اجتماعی برتقاضا(نیکو پور،ریاضی ؛۱۳۸۸،۷)
افزایش تقاضایکی ازتاثیرات اجتماعی گسترش پوشش های تامین اجتماعی است چراکه کمک های نقدی تامین اجتماعی به هزینه مصرفی افرادتخصیص داده می شود.ازسوی دیگربافرض اینکه درجامعه ای تامین اجتماعی وجودنداشته باشد،افرادقسمتی ازدرآمدخودرابرای مقابله باخطرات احتمالی پس اندازخواهند کرد،اماباوجودتامین اجتماعی وآسودگی بیشترخیال افراد،ازمیزان پس اندازکاسته وبرمیزان تقاضاافزوده می شود.ازاین رومی توان اذعان داشت که تامین اجتماعی ازطریق ایجادتقاضابرای کالا وخدمات به رشداقتصادی کمک خواهد کرد.
۲۸-۵-۳–۲ تاثیرتامین اجتماعی درعرصه اجتماعی(نیکو پور،ریاضی ؛۱۳۸۸،۸)
تامین اجتماعی بابرقراری حمایت های مختلف ازجمله درمان ،حمایت های کوتاه مدت وبلندمدت نقش پراهمیتی درتوسعه انسانی ،به عنوان یکی ازمسائل مهم وزیرساختی مباحث توسعه کشوردارد.مفهوم توسعه انسانی درواقع گویای آن است که هدف اصلی توسعه ،اعتلای شان وارزش های انسانی وبهبودشرایط انسان است.
برای نیل به این مهم رسیدندبه تامین اجتماعی ،اساسی ترین وزیربنائی ترین گام است.تامین اجتماعی به معنای حراست وپشتیبانی ازافرادجامعه دربرابرمصائب ومشکلات وپریشانی های اجتماعی واقتصادی است وبه نوعی سرمایه گذاری بین النسلی به حساب می آید.
بدین ترتیب برای رسیدن به توسعه پایدارراهی جزبرقراری تامین اجتماعی نیست .به ویژه که هدف نهایی توسعه هم برقراری تامین اجتماعی وعدالت اجتماعی است سازمان تامین اجتماعی با حمایت های اجتماعی خودبه بیش از۴۰درصدافرادکشوروازهمه مهمترجمعیت مولدونیروی کارجامعه رادربرمی گیرد،نقش اساسی دربسترسازی وزمینه سازی توسعه اقتصادی واجتماعی کشوردارد.
اهمیت نقش اجتماعی ،اقتصادی ،فرهنگی وسیاسی سازمان تامین اجتماعی درکشوروقتی ملموس ترمی شودکه به این واقعیت واقف شویم که سازمان به صورت تنگاتنگ باطبقه متوسط جامعه ،به عنوان تاثیرگذارترین ،تعیین کننده ترین ومقدم ترین طبقه اجتماعی درعرصه های سیاسی ،امنیتی ،فرهنگی ،اقتصادی و….تعاما دارد.این طبقه درقالب اتحادیه های مختلف مثل تشکیلات کارگری ،تحادیه های صنفی و….نقش برتررادرمعادلات وجریانات مختلف دارد.بالتبع هرچه این طبقه کاملترباشدپیشرفت جامعه بیشترخواهد بودوبرعکس .
علاوه برموراد فوق ،تامین اجتماعی برای نیروی کار،زمینه فراغت فکری ،اطمینان ازآینده وتضمین سلامت جسمی ،روحی وروانی وبرای کارفرمایان آرامش محیط کار،تعلق خاطر وبهره وری بیشتری رابه ارمغان می آوردکه همگی این مسائل (تامین امنیت،ارتقاءسلامت جامعه وارتقاءبهره وری)ازعوامل مهم وموثردررشدوتوسعه اقتصادی به حساب می آید.
بخش چهار:تاریخچه وسابقه موضوع تحقیق
۱-۴-۲-پیشینه تحقیق داخلی
سازمان تامین اجتماعی دارای طیف متنوعی ازبیمه شدگان وکارفرمایان می باشدکه نرخ حق بیمه ونیزخدمات تعریف شده وقابل واگذاری به آنهاازسوی سازمان،متفاوت می باشد.درزمینه بررسی علل اجتناب کارفرمایان ازپرداخت حق بیمه کارگران به تامین اجتماعی بالاخص دراستان زنجان تحقیقاتی انجام گرفته نشده است. لذاتحقیقاتی درزمینه تامین اجتماعی به شرح ذیل انجام یافته که مانیزازآنهابهره برده ایم.
۱-بررسی علل عدم پرداخت حق بیمه واقعی کارگران بخش خصوصی توسط کارفرمایانشان در شهرستان اراک که توسط آقای داودآبادیفراهانی، محمددردانشگاه تهران رشته مدیریت بازرگانی درمقطع کارشناسی ارشد ودرسال۱۳۷۶ ارائه نموده اند.به این نتیجه رسید اندکه -کارگران و کارفرمایان بخش خصوصی نسبت به نحوه محاسبه و پرداخت حق بیمه واقعی و همچنین نسبت به مزایای این حق بیمه آگاهی کافی ندارند. -مزایای پرداختی از طرف سازمان تامین اجتماعی به افراد تحت پوشش عادلانه نبوده. - قوانین و مقررات حاکم بر محاسبه و پرداخت مزایا از طرف سازمان تامین اجتماعی نقاط ضعف بسیاری داشته و بیمه شده و کارفرمایان ایشان را به طرف عدم پرداخت حق بیمه واقعی سوق میدهد - بعضی از کارفرمایان از نقاط ضعف قانون و عدم کنترلهای لازم از طرف سازمان تامین اجتماعی و همچنین عدم آگاهی کارگران نسبت به نحوه محاسبه و پرداخت حق بیمه و پرداخت مزایا سوء استفاده نموده و برای سود بیشتر خود از پرداخت حق بیمه واقعی امتناع میورزند.
۲- تقاضای بیمه عمر تصادفی: کاربردی از اقتصاد در شرایط عدم اطمینان
غدیر مهدوی استادیار دانشگاه علامه طباطبائی(۱۳۸۸) یکی از دلایل تقاضای بیمه عمر، پوشش ریسک ناشی از فقدان درآمد سرپرست خانوار به واسطه مرگ است. طبیعی است که منشاء این عدم اطمینان برای بیمه گران، عدم آگاهی از سن زمان مرگ سرپرست خانوار است. که به این نتیجه رسیده اندکه عواملی چون هزینه های سربار، احتمال حیات و ثروت، اثر منفی بر میزان تقاضای بیمه عمر دارند. در حالی که اثر درجه ریسک گریزی و احتمال مرگ، بر میزان تقاضای بیمه عمر مثبت است.
۳- بررسی سطح آگاهی ورضایتمندی بیمه شدگان تامین اجتماعی درشهرکاشان زهرا غدیری، محمد عقیقی(۱۳۸۴-۱۳۸۵)که بانمونه گیری به صورت تصادفی منظم ازبین بیمه شدگان باحجم نمونه شامل ۳۰۰نفرازبیمه شدگان وابزاراندازه گیری،پرسشنامه محقق با۲۳سئوال بسته پاسخ،براساس طیف لیکرت وضریب الفای کرونباخ۹۸ درصد برآوردگردیدکه سطح رضایت وآگاهی بیمه شدگان بااحتمال ۹۹ درصد بیش ازمتوسط می باشدسطح رضایت وآگهی بیمه شدگان دارای مدرک تحصیلی دیپلم بالاترازافرادی بوده است که مدرک پایین ترازدیپلم داشته اندودرنهایت به نتیجه رسیده اندکه میانگین رضایت وآگاهی مردان بیشتراززنان بوده است.
۴- ضمانت اجراهای عدم پرداخت حق بیمه در سازمان تامین اجتماعی و راهکارهای اصلاحی کورش کاویانی(۱۳۸۹)موضوع عدم پرداخت حق بیمه در بیمه های تجارتی، از اهمیت چندانی برخوردار نیست زیرا معمولاً انعقاد قرارداد بیمه یا اجرای تعهدات بیمه گر معلق به دریافت حق بیمه است. بنابراین در بیمه های تجارتی توسل به سازو کارهای وصول قهری حق بیمه به ندرت اتفاق می افتد. متقابلاً طبیعت بیمه های اجتماعی میل به فرار از پرداخت حق بیمه را به همراه دارد و عدم پرداخت حق بیمه جایگاه مهمی را در حقوق بیمه اجتماعی داراست. سازمان تامین اجتماعی متولی تامین پوشش بیمه ای کارگرانی است که مشمول قوانین خاص بیمه ای نیستند و لذا دارای تنوع و ناهمگونی بسیاری هستند؛ دستمزدهای متنوع، پراکندگی در دو بخش خصوصی و دولتی، اشتغال در کارگاه های یک نفره تا کارخانه های بسیار بزرگ و نهایتاً قوانین ناهماهنگی که هر یک به نوعی درصدد گسترش حمایت قشری از بیمه شدگان هستند یکی از راه های مهم جبران تقلیل نرخ حق بیمه، بازنگری در ضمانت اجراهای وصول حق بیمه و کاستن از فرار حق بیمه است.
۲-۴-۲-پیشینه تحقیق خارجی
فانگلی کوک درچین(۲۰۱۱)درتحقیقات خودباعنوان مقررات بازار کار و اشتغال غیر رسمی دراین کشور تا چه حد کارگران رامحافظت می کند چنین استدلال می کند که فراهم کردن شرایط استخدامی متعارف ومحیط کار همچنان یک چالش کلیدی برای همه نگران کننده است ، که دراین میان فراهم کردن شرایط استخدام کارگران برای رفاه آنان وخانواده هایشان بسیار مهم است وبایدبرخی ازشکاف درمهارت ها وهمچنین آموزش هایی برای مقامات اتحادیه کارگری جهت دررفاه بودن کارگران ایجاد نمایند.
مورین،، سوزان و جفری اینمن (۲۰۱۱)درمقاله ای باعنوان شرکت درطرح صندوق بازنشستگی تامین اجتماعی ازلحاظ جنسیت به این نتیجه رسیده اندکه ازمیان تعداد۳۴۹نفرازبزرگسالان ایالات متحده که درسرمایه گذاری درطرح بازنشستگی مشارکت دارند،مشارکت زنان باکاهش مواجه است درحالی که درمیان مردان صندوق حاکی ازافزایش می باشدبااین فرض تعدادی ازصندوق های ارائه دهنده خدمات برای سرمایه گذاری وتنوع واثرات آنان بربروزومیزان مشارکت درمیان مردان مشاهده شده است.
Mercy Akosua Akortsu, Patience Aseweh Abor (2011) تامین مالی نهادهای مراقبت های بهداشتی عمومی در غناکه مطالعه موردی رادریک بیمارستان انجام داده اندوبه این نتیجه رسیده اندکه برای کشورهای در حال توسعه ، که در آن سلامت خوب یک استراتژی کاهش فقر در نظر گرفته شده است ، ضروری است که بیمارستان های مورد استفاده در ارائه خدمات بهداشت ودرمان برای به انجام رساندن وظایف بهترخود ازطریق کمک هزینه های دولتی ، داخلی ، تولید منابع مالی و همچنین ازطریق اهدا کنندگان مالی تامین گرددکه ارزش این مطالعه پیامدهای مهمی برای بهبودتامین مالی نهادهای مراقبت های بهداشتی ودرمانی عمومی درارائه بهترخدمات بیمه به مشتریان درطرح بیمه درمانی درغنااست.
-بجورن لیندگرن ، سورن ودانیل(۲۰۰۸ ) درمقاله بازنشستگی پیش از موعد مطرح کردندکه در سال ۲۰۰۳ ، هر دو طرح بازنشستگی از کار افتادگی و طرح کمک هزینه بیماری از سیستم بازنشستگی سوئد به سیستم بیمه درمانی سوئد منتقل شدند ، و عنوان جبران خسارت بیماری تغییر نام گردیدکه تا به حال هیچ تاثیری در شرایط واجد شرایط بودن باشدنداشته مقدار سالانه غرامت دریافت شده تحت دو طرح ۶۴ درصد از درآمد به دست آورده شدهذ می باشد که منوط به حد بالایی از درآمد مربوط به ۷٫۵ مقدار اولیه (مقدارپایه) است. پایه درآمد که به نسبت ۶۴ درصد می باشد ، که برای دو برنامه یکسان نمی باشد وجبران حدود ۵۰ درصد به افرادی که دارای درآمد کم یا بدون درآمدهستند در هر دو برنامه جهت جبران حداکثراختصاص داده می شود.
فصل سوم
روش تحقیق
۱-۳-مقدمه
هدف تمام علوم،شناخت ودرک دنیای پیرامون ماست. به منظورآگاهی ازمشکلات اجتماعی،روش های علمی،تغییرات قابل ملاحظه ای پیداکرده اند.این حرکت ها سبب شده که برای برسی رشته های مختلف انسانی ازروش علمی استفاده شود.ازجمله ویژگیهای مطالعه علمی که هدفش حقیقت یابی است،استفاده ازیک روش تحقیق مناسب می باشدوانتخاب روش تحقیق مناسب هدفها،ماهیت وموضوع موردتحقیق راامکانات اجرایی بستگی داردوهدف ازتحقیق دسترسی دقیق وآسان به پرسش های تحقیق است(ابراهیم نژاد،۸۱)دراین فصل ضمن تشریح روش انجام تحقیق،روش گردآوری اطلاعات وهمچنین فرضیه های تحقیق بطورمفصل بیان می شود.
۲-۳-متغیرهای تحقیق