۲-۶-۱ کارآفرینی
فرهنگ لغت آکسفورد کارآفرین را فردی که یک کسب وکار جدید را راه اندازی می کند، تعریف می‌کند. کارآفرین فردی است که با آینده نگری خاص، تحلیل محیط فعلی و با خلاقیت و نوآوری به فرصت های محیطی جهت راه اندازی کسب وکار اقدام می کند.در مورد کارآفرینی تعاریف متعددی از اندیشمندان مختل ارائه شده است که در زیر به آنها اشاره می شود:
واکلر^[۴۱]: کارآفرین فردی است که از استعدادی بیشتر از حد متوسط سازماندهی و هماهنگ کردن عوامل تولید یعنی زمین، سرمایه کار و موسسه بهره مند است. گالبریت^[۴۲] : یک کارآفرین باید چالش را بپذیرد و به شدت خواهان کسب چیزی باشد. پیتر دراکر^[۴۳] : کارآفرین فردی است که همواره به دنبال تغییر است که به آن پاسخ داده و از آن به عنوان یک فرصت بهره گیرد. هاگن^[۴۴]: یک کارآفرین، اقتصاددانی است که تلاش می کند سودش را با نوآوری و درگیر شدن در حل مسایل حداکثر نماید و نیز بواسطه استفاده از قابلیت هایش در برخورد با مسایل خود را راضی کند (موهانتی^[۴۵]، ۲۰۰۶: ۱۷).
۲-۶-۲ انواع کارآفرینی
در رابطه با گونه های کارآفرینی صاحب نظران تقسیم بندی های مختلفی را ارائه داده اند که در زیر به دو نوع از مهم ترین آنها اشاره می‌کند. محققانی چون داریانی و مقیمی کارآفرینی را به دو دسته تقسیم بندی کرده اند.
۱- کارآفرینی فردی) مستقل(: حالتی است که فردی کسب و کار مستقلی را ایجاد می کند یا نمایندگی آن را از طریق شناسایی فرصت و بسیج منابع و امکانات لازم بدست می آورد و تمرکز او بر نوآوری و توسعه فرایند، ایجاد محصولات و خدمات جدید است.
۲- کارآفرینی سازمانی یا درون سازمانی: شامل پرورش رفتار کارآفرینانه در سازمانی است که قبلا تاسیس شده و فرایندی است که محصولات یا فرایندهای نوآورانه با خلق فرهنگ کارآفرینانه در یک سازمان ایجاد می شود. در این نوع کارآفرینی یک شرکت یا سازمان، محیطی را فراهم می سازد تا اعضا بتوانند در امور کارآفرینی مشارکت کنند و طی آن محصولات، خدمات یا فرایندهای نوآورانه از طریق ایجاد فرهنگ کارآفرینانه به ظهور می رسند (گومد، ۲۰۰۲: ۱۹).
۲-۶-۳ کارآفرینی بین المللی
همان طور که گفته شد واژه کارآفرینی بین المللی اولین بار در ۱۹۸۸ مطرح شد. کارآفرینی بین المللی یعنی استفاده از فرصت هایی است که فراتر از مرزهای ملی باشد. یعنی افراد کارآفرین در تلاشند تا فعالیت ها و کسب وکارهای خود را در کشورها و مکان های خارج از کشور خود نیز گسترش دهند زیرا می دانند با تکیه بر بازارهای داخلی در مقابل موج رقابت های بین المللی دوامی نخواهند آورد و این خود به خود منجر به کنار رفتن آن ها از صحنه رقابت خواهد بود.
“اوویات” و “مک دوگال” کارآفرینی بین المللی را راهکار کسب مزیت رقابتی ماندگار برای آن دسته از کسب و کارهایی می دانند که در شرایط بی ثبات و به شدت متغیر عصر حاضر و ظهور پیشرفت های فناوری و آگاهی های فرهنگی قصد قدم فراتر نهادن از مرزها و اتصال به بازارهای خارجی و جدید جهت کسب سود را دارند. آنها کارآفرینی بین المللی را به صورت زیر تعریف می کنند. (مگ دوگال، ۲۰۰۵: ۳۳)
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

کارآفرینی بین المللی فرایند شناسایی، ارزشیابی و بهره برداری از فرصت ها با عبور از میان مرزها در جهت خلق کالاها و خدمات جدید است. به نظر بسیاری از محققان کارآفرینی بین المللی به بررسی فعالیت های اقتصادی بین المللی نوین، مسائل نوظهور یا رخدادهای جهانی می پردازد. در مطالعات اولیه در این زمینه مک دوگال بیان می کند که توسعه ای از فعالیت های اقتصادی جدید است که از بیرون اکتساب می‌شود. بنابراین اولین تاکید تحقیق کارآفرینی بین المللی روی شرکت های کوچک نوظهور و اجتناب ناپذیر بوده است که به نحو موثری فعالیت های اقتصادی بین المللی را در مراحل حیاتی اولیه شان آغاز و اداره کرده اند. در واقع قسمت مهمی از مطالعات در دهه های گذشته به بررسی فعالیت های بین المللی شرکت های کوچک نوظهور بالاخص در بخش های دانش متمرکز می‌پردازد. در زیر به دو موضوع متمایز که به بررسی فعالیت های جدید اقتصادی می پردازند، عبارتند از: (موهانتی، ۲۰۰۶: ۱۳).
دیدگاه منبع محور
دیدگاه شبکه ای
۲-۶-۴ دیدگاه منبع محور در تحقیقات کارآفرینی بین المللی
اولین موضوعی که در تحقیقات کارآفرینی بین المللی مطرح شد تاکیداتی بود که به ظرفیت ها، دارایی های خاص و واحد فعالیت های اقتصادی جدید داده شد. مالکیت، ظرفیت ها و دارایی شرکت ها می تواند نشانی از رشد موفقیت آمیز یک شرکت باشد. با این وجود شناسایی چگونگی فعالیت های اقتصادی بین المللی نوین ممکن است منجر به دست یابی و حفظ مزایای رقابتی و افزایش منافع اقتصادی شود. بنابراین کارآفرینی بین المللی در این بررسی اساس دیدگاه منبع محور را در فعالیت های اقتصادی نتیجه گرفته است. در یکی از عمده ترین نوشته های کارآفرینی بین المللی مک دوگال و همکارانش بیان کرده اند که دیدگاه منبع محور یک چارچوبی است که می تواند با شفاف کردن فعالیت های بین المللی از فعالیت های اقتصادی بین المللی نوین مورد استفاده قرار گیرد.
۲-۶-۵ دیدگاه شبکه ای در تحقیقات کارآفرینی بین المللی
دومین موضوعی که در تحقیقات کارآفرینی بین المللی بدان پرداخته می شود مربوط به نقش شبکه ها در توسعه فعالیت های اقتصادی بین المللی نوین می‌باشد. این دیدگاه به این اشاره دارد که با بهره گیری از منابع، دانش و تجربه سایر شرکت ها می توان تعهد ورود به بازار بین الملل را تقویت و تسریع کرد. ارتباطات شخصی و تنظیمات بین سازمانی به وسیله شبکه ها به طور قابل ملاحظه ای به رشد این فعالیت اقتصادی کمک کند. کاربرد گسترده رویکرد شبکه ای مورد اطمینان است زیرا شبکه های رسمی و غیر رسمی می تواند مکانیسم هایی باشند که در فعالیت های اقتصادی بین المللی نوین به منظور مرتفع ساختن محدودیت های منابعی به کار روند که با آن مواجه می شوند. لذا تئوری شبکه مکرراً در شناخت گستردگی و موفقیت بنگاه های کارآفرینی بین المللی موثر واقع شده است. (موهانتی، ۲۰۰۶: ۱۳).
۲-۶-۶ گسترش دامنه های کارآفرینی بین المللی
در طی دهه پیشین تقاضاهایی برای گستردگی حوزه کارآفرینی بین المللی به منظور پوشش سایر فعالیت های کارآفرینی بین المللی نیز مطرح شده است. تا حدود زیادی این امر ناشی از دیدگاه موجود در) جریان اصلی (آثار کارآفرینی و رفتار کارآفرینانه مربوط به تمامی شرکت هاست. به عنوان مثال اخیرا مک دوگال و همکارانش بیان کرده اند که کارآفرینی بین المللی ترکیبی از رفتارهای نوآورانه، بیش فعالانه و ریسک پذیرانه است که از مرزهای ملی عبور کرده و متمایل به ایجاد ارزش در سازمان هاست به طور اساسی اهمیت مطالعه فعالیت های اقتصادی بین المللی نوین بهتر از سایر فعالیت های کارآفرینی بین المللی است. این دلالت بر ضرورت یک جریان در تحقیقات کارآفرینی بین المللی است. که در آن مطالعات تجربی روی شرکت های مختل از لحاظ عمر سازمانی، اندازه سازمانی و سایر بخش ها رخ می‌دهد. بنابراین یکی از ویژگی های این مطالعات این است که آنان صریحا با ایجاد رفتاری نوآورانه، بیش فعالانه و ریسک پذیرانه در فعالیت های کارآفرینی بین المللی برای ارزیابی کارآفرینی بین المللی مورد موافقت قرار می‌گیرند. (مگ دوگال، ۲۰۰۵: ۳۵)
۲-۶-۷ کسب و کار بین المللی و کارآفرینی بین المللی
شرکت ها غالباً ابتدا با صادرات وارد بازارهای خارجی می شوند و سپس با افزایش فروش، شرکت های فروش فرامرزی تشکیل می‌دهند و در نهایت امکانات تولید را در آن کشورها بنا می‌کنند‌. با تغییر میزان مشارکت شرکت در بازار خارجی، سازمان این کار نیز تغییر می کند. ممکن است شرکت ابتدا هیچ کس را مسئول کسب و کار بین الملل نداشته باشد و بخش بازاریابی شرکت تأمین سفارش های صادراتی را برعهده بگیرد. بعد بخش صادرات در شرکت احتمالاً در بازاریابی ایجاد می شود و زمانی که شرکت شروع به سرمایه گذاری در مکان های گوناگون در خارج می‌کند، یک بخش تحت عنوان بین الملل مسئول فعالیت های فرامرزی تشکیل می شود. شرکت های بزرگی مثل فورد، آی بی ام و گودییر عموماً بخش بین الملل خود را بر اساس منطقه ای یا جغرافیایی سازمان داده اند (فقیهی، ۱۳۸۹: ۲۲).
بخش بین الملل بخشی در سازمان است که در سطح یکسانی از لحاظ سازمانی با بخش داخلی قرار دارد و مسئولیت کلیه فعالیت های خارج از کشور را برعهده دارد. با افزایش اهمیت و تنوع عملیات فرامرزی، اکثر مدیران احساس نیاز به حذف بخش بین الملل و تأسیس سازمان جهانی براساس محصول، منطقه یا کارکرد نمودند. ضمناً به طور روزافزونی طبقه بندی بر اساس مشتریان مطرح می‌شود و برخی شرکت های خدماتی و نهادهای مالی به این شکل سازماندهی می‌شوند. بدین گونه مبحث مهمی در طی دهه پیشین راجع به مرزهای کسب و کار بین المللی با تعریف منظمی از مذاکرات طی متقابل به فرایند اقتصاد داد و ستد چند سطحی رخ داد (دعایی، ۱۳۸۷: ۱۴).
۲-۶-۸ نقش محیط بر کارآفرینی بین المللی
عوامل محیطی به نیروهای محیطی اطلاق می شوند که به صورت منفی یا مثبت بر رشد شرکت در زمینه بین المللی شدن تأثیر می‌گذارند‌. این عوامل که پژوهشگرانی همچون زهرا و جرج عمدتاً بر آن تأکید داشتند عبارتند از شدت رقابت، سیاست های دولت و فرصت های رشد (فقیهی، ۱۳۸۹: ۲۵)
شدت رقابت به میزان رقابت داخلی و بین المللی اطلاق می شود. بنا به تئوری بین المللی تا زمانی که هزینه های توسعه در بازار داخلی بالاتر از هزینه های توسعه در بازار بین المللی نشده باشد، شرکت ها در بازارهای داخلی فعالیت خواهند کرد. این امر زمانی رخ می دهد که بازار داخلی اشباع شده باشد. بنابراین، اشباع بازار داخلی می تواند عامل مهم و محرکی برای بین المللی شدن شرکت ها باشد. علاوه براین، شدت رقابت بین المللی نیز عامل مهم دیگری است و به تشریح دلیل بین المللی شدن سریع شرکت های جدید، مخصوصاً شرکت هایی که در صنایع با فناوری بالا فعالیت می‌کنند، کمک می‌کند. هر چه شدت رقابت بین الملل بیشتر باشد نشان از آن دارد که مشتریان داخلی و خارجی ترجیح می‌دهند محصولات برتری با کیفیت و قیمت مناسب تر برگزینند بنابراین برای این که شرکت ها در این بازار رقابت عقب نیافتند لازم است که به بازار بین الملل وارد شوند و زمینه را برای ارتقای دانش و ایجاد شبکه های دانشی مورد نظر را فراهم نماید. در این رابطه بحث بسیاری شده است که شدت رقابت در حوزه داخلی و بین المللی رابطه مثبتی با بین المللی شدن دارد.
سیاست های حمایتی دولت عامل مهمی در کشورهای در حال توسعه است، زیرا به کسب و کارها در کشورهای توسعه یافته توجه کمتری از سوی دولت می شود. بنابراین، وجود چنین حمایت هایی در یک صنعت خاص، مخصوصاً در کشورهای در حال توسعه می تواند بسیار حایز اهمیت باشد. (دعایی، ۱۳۸۷: ۱۴).
فرصت های رشد صنعت عامل دیگری است که تأثیر مثبتی بر بین المللی شدن دارد و شامل نرخ رشد در بازار جهانی و رشد فروش صنعت می شود. دلایل چندی وجود دارد که بر نقش قابل ملاحظه نرخ رشد بازار جهانی بر بین المللی شدن تأکید می کنند. اولاً، هر چند که بازار داخلی ممکن است به اشباع رسیده باشد اما به علت کندتر بودن فرایند توزیع محصول و فرآیندهای مربوط به صادرات، بازارهای بین المللی همچنان به رشد خود ادامه خواهند داد. ثانیاً، شرکت هایی که در بازارهای داخلی ایستا یا با رشد کم فعالیت می کنند ممکن است مجبور باشند تلاش بیشتری را برای به دست آوردن سهم بازار داخلی خود که درآمد کمی نیز برایشان دارد، صرف کنند. ثالثاً، شرکت هایی که در صنایعی فعالیت می کنند که از پتانسیل رشد جهانی برخوردار است، به منظور جلوگیری از پدیدار شدن رقبای قدرتمند جدید یا ممانعت از بزرگتر شدن رقبای فعلی شان، به بازارهای در حال رشدی که از تقاضای بالقوه بالاتری برخوردار است روی می آورند. (دعایی، ۱۳۸۷: ۱۴).
۲-۷ عدم اطمینان
واژه و مفهوم عدم اطمینان، دارای معانی و تعاریف مختلفی است. کلیر و ویرمن (۱۹۹۹) عدم اطمینان را با مفاهیمی چون ابهام، عدم توافق، عدم دقت، فازی بودن و نامشخص بودن تعریف می‌نمایند. میلیکن^[۴۶] (۱۹۸۷) عدم اطمینان را به سه دسته تقسیم نموده است: عدم اطمینان وضعیت: بدین معنی که یک سازمان نتواند تشخیص دهد که متغیرهای محیطی در آینده چگونه تغییر می‌کنند. عدم اطمینان تأثیر: در این نوع عدم اطمینان افراد قادر نیستند تاثیر هر یک از تغییرات محیطی بر سازمان خود را تشخیص دهند. عدم اطمینان پاسخ: در این نوع عدم اطمینان فرد پاسخ های ممکن به تغییرات محیطی و نتیجه آن ها را نمی‌داند. در زمان ورود به یک بازار جدید، شرکت ها با هر سه نوع عدم اطمینان به طور همزمان مواجه می باشند. حالت های سیاسی و اقتصادی و همچنین روند آینده توسعه بازار، نامشخص و محیط رقابتی برای ارزیابی دشوار می باشد. اما با گسترش تردید، عدم اطمینان مانع عملکرد شده و این سوال مطرح می شود که آیا عدم اطمینان مانع از اقدامات احتمالی در رابطه با انطباق و سازگاری عناصر آمیخته بازاریابی می شود یا خیر (مک مولن و شپرد^[۴۷]، ۲۰۰۶، ۱۳۵). استدلال بر این است که درک مدیریتی از محیط استراتژیک خاص، بلافاصله بر تصمیم درجه استاندارد و یا انطباق عناصر آمیخته بازاریابی تأثیر می‌گذارد. از این رو، ما این سوال را که آیا ارزیابی منفی از محیط ارائه شده، می تواند مانع یک شرکت در دنبال کردن یک استراتژی شناخته شده تنها به دلیل عدم اطمینان بالا از محیط شود، بررسی کرده ایم. اما یک شرکت چگونه می تواند عدم اطمینان مربوط به آمیخته بازاریابی را کاهش دهد؟ در این زمینه خاص، قابلیت کارآفرینی بین المللی و شبکه های بین المللی اهمیت رو به رشدی برای دسترسی به دانش بازار خارجی دارند (هلم و گریتش^[۴۸]، ۲۰۱۴: ۴۲۱).
۲-۸ شبکه ها
شبکه ها ابزار بسیار قدرتمندی در دست کارآفرینان هستند و تحلیل شبکه یکی از چارچوب های مناسب پژوهش در دست محققان است. با بررسی شبکه های گسترش یافته و شخصی کارآفرینان و تیم های مدیریتی آن ها مشخص می شود که بسیاری از مطالعات جدید جهانی سازی بر پایه تئوری شبکه است. شبکه ها کارآفرنیان را قادر می سازند فرصت های بین المللی را شناسایی کنند و به آن ها اعتبار بخشند که اغلب آن ها را به یکپارچگی و همکاری های استراتژیک بین المللی هدایت می کند. هنگامی که مجری کارآفرینی یک فرصت را شناسایی و تصویب می‌کند، فناوری هایی که جهانی سازی را ممکن می‌سازند به خدمت می‌گیرد و نهایتاً وقتی که رقبا نیز موجب انگیزش وی شدند، با بهره گرفتن از ارتباطات استقرار یافته شبکه ها که مرزها را پشت سر می‌گذارند دست به بهره برداری در کشورهای دیگر می زنند (زیو دار، ۱۳۸۶: ۴۷).
۲-۸-۱ اهمیت شبکه های بین المللی
اهمیت شبکه های سنتی در بین المللی سازی به طور گسترده در متون موجود به رسمیت شناخته شده است. نظریه ی شبکه بازارها را به عنوان یک وبِ روابط میان تعداد بازیکنان فراگیر، مشتریان، تأمین کنندگان، توزیع کنندگان، رقبا و سازمان -های حمایتی دولتی و خصوصی به تصویر می کشد شرکت های بین المللی کارآفرینی برای بین المللی سازی می توانند اهرم بندی و مزیت این بازیکنان شبکه را دنبال کنند. هیت و هسترلی نشان دادند که روابط شبکه ی سنتی، بین المللی سازی بخش مهم را ایفا می کند، به ویژه اجازه می دهد که شرکت ها بر محدودیت های منابع مالی و انسانی غلبه کنند. ارزش شبکه های بین المللی به عنوان بخش جدایی ناپذیر توضیح موفقیت کارآفرینی همچنین در متون شناخته شده است (جونز^[۴۹]، ۲۰۱۱: ۱۶).
صادرات خشکبار در سال ۱۳۹۳
در مورد صادرات یکساله خشکبار کشور یک مقام مسئول با تشریح جزئیات صادرات ۱۲ ماهه میوه های سردسیری و خشک گفت: صادرات بیشتر این محصولات در سال ۹۳ رکوردی بی سابقه را به ثبت رسانده است.
میزان صادرات پسته در دنیا رتبه دوم، تولید کشمش رتبه پنجم و صادرات خرما رتبه ششم را کشور ایران بدست دارد.
مهمترین راهبردهایی که باید مدنظر داشت حرکتی دانش بنیان برای نهادینه کردن جایگاه تحقیق و توسعه به عنوان یک ضرورت ملی، تشویق بنگاه های مرتبط با صنعت خشکبار به ایجاد و گسترش و تقویت واحدهای R&D، تقویت روابط بین بنگاه های تولیدی، صنعتی و صادراتی خشکبار
با مراکز اموزشی و پژوهشی و گسترش قلمرو برنامه های ترویجی، آموزش و تبادل اطلاعات و تجارت بین واحدهای تحقیق و توسعه اعلام کرد. مهندس ایوب ایرانی فام نخستین همایش منطقه ای مرکز تحقیق و توسعه خشکبار ایران در مراغه افزود: استان آذربایجان شرقی با حدود ۷/۶ درصد از باغ های کشور رتبه سوم را در تولید محصولات باغی به خود اختصاص داده است.
وی با بیان اینکه این استان ۱۵۰ هزار تن محصولات باغی صادر می کند که از این میزان ۲۴ هزار تن مربوط به خشکبار است و افزود ۴۵ درصد از صادرات خشکبار استان آذربایجان شرقی مربوط به انواع کشمش است معاون برنامه ریزی و امور اقتصادی استان آذربایجان شرقی نیز افزود ۲۷۸ میلیون دلاری محصولات کشاورزی از استان در طول سال ۹۳ به بیش از ۵۰ کشور جهان خبر داد و محصولات خشکبار از نظر میزان صادرات در رتبه دوم گروه کالایی آذربایجان شرقی قرار دارد و بیشترین صادرات استان کشمش به روسیه، امارات، اسپانیا، ارمنستان و مصر و ترکیه انجام شده است و در سال ۹۳، خشکبار ۳۵ درصد را به خود اختصاص داده است.
۲-۹ پیشینه تجربی
۲-۹-۱ مطالعات خارجی
هلم (۲۰۱۴)، به بررسی تاثیر عدم اطمینان بر استراتژی بازاریابی صادرات پرداخته است. این پژوهش در شرکتهای آلمانی انجام گرفته و بیان می دارد که توانایی و یا استفاده از شبکه ها در ارتقا توانایی سازمانها از اهمیت به سزایی برخوردار است. نتایج نشان می دهد که کارآفرینی بین المللی است تاثیر بیشتری بر عدم اطمینان استراتژی های بازاریابی دارد.
کوکسال^[۵۰] (۲۰۰۸)، به بررسی شرکتهای تولیدی در حوزه بازاریابی صادرات پرداخته است و بیان می دارد که این نتیجه حاصل شد که درصد بالایی از شرکتها از منابع داخلی، تماسهای غیررسمی و اینترنت جهت بازاریابی استفاده می کنند.
تسفوم و لوتز^[۵۱] (۲۰۰۶)، به بررسی حوزه بازاریابی و اطلاعات در صادرات پرداخته است. و بیان می دارد که تغییرات در محیطهای امروزی بسیار سریع اتفاق میافتد به همین خاطر روز به روز نیاز به اطلاعات افزایش پیدا میکند. در واقع شرکتها به منظور طی کردن فرآیندهای تصمیم‌گیری خود با اطمینان بیشتر و شناسایی فرصتها و تهدیدهای محیطی و در نهایت دستیابی به مزیتهای رقابتی و بهتر از رقبا به دنبال کسب اطلاعات مختلف از منابع متفاوتی هستند.
کریک (۲۰۰۵)، به بررسی در بین صادرکنندگان قبرسی پرداخته است و بیان می دارد که مشتریان خارجی معمولترین منبع اطلاعاتی برای ارتقا بازاریابی و بررسی عدم اطمینان استراتژی بازاریابی می باشند. تماسهای شخصی، دیدارهای خارجی مدیران و شرکت در نمایشگاهها منابع دیگری بودند که صادر کنندگان قبرسی از آنها برای توسعه تجارت خود استفاده می‌کردند.